Met een subsidie van tachtig miljoen dollar stimuleert de Amerikaanse overheid de ontwikkeling van twee nieuwe typen kerncentrales: de gesmolten zout- en de grafietbollenreactor (pebble bed).

Het Amerikaanse Ministerie van Energie maakte deze week de investering in geavanceerde kernreactoren bekend ‘als onderdeel van onze strategie om de uitstoot van CO2 terug te dringen’ (‘Energy Department Announces New Investments in Advanced Nuclear Power Reactors to Help Meet America’s Carbon Emission Reduction Goal’)

Voor de gesmolten zoutreactor gaat 40 miljoen dollar naar de combinatie van TerraPower en Southern Company.

Ontwerp van de gesmolten zoutreactor.

Gesmolten zout

Bij de gesmolten zoutreactor zit de nucleaire brandstof, bij voorkeur thorium, in het koelmiddel (gesmolten zout), waardoor er geen kernsmelt kan optreden. Bovendien ‘verbrandt’ deze reactor het merendeel van de hoogradioactieve splijtingsproducten. In Nederland is een groep rond hoogleraar Jan Leen Kloosterman actief met onderzoek naar dit reactortype. (‘Uranium waterreactor versus thorium gesmolten-zoutreactor’)

TerraPower is een relatief jong bedrijf dat zich in eerste instantie richtte op het concept van de Travelling Wave reactor (‘Veilige kernafvalvreter’). Afgelopen najaar maakte het onder meer de Bill Gates Foundation gesteunde bedrijf bekend zich ook op de gesmolten zoutreactor te gaan richten.

Southern Company is een grote energieproducent in het zuidoosten van de Verenigde Staten met allerhande typen centrales in zijn portefeuille: waterkracht, gas, kolen en kerncentrales. Het bedrijf bouwt op dit ogenblik ook twee nieuwe kerncentrales van het derde generatie drukwater type, de AP1000 van Westinghouse.

De combinatie van een op nieuwe technologie gericht jong bedrijf met een ervaren speler in de energiewereld heeft voor het Amerikaanse Ministerie van Energie kennelijk de doorslag gegeven om juist dit initiatief  met 40 miljoen dollar te steunen, en bijvoorbeeld niet het bedrijf Transatomic Power van de spraakmakende dr. Leslie Dewan (‘Kernenergie uit nucleair afval’). Southern wil over tien jaar een prototype van de reactor gereed hebben.

Ontwerp van de grafietbolreactor.

Grafietbol Pebble bed

De grafietbolreactor (pebble bed) bouwt voort op een idee dat de afgelopen zeventig jaar in diverse landen is ontwikkeld en toegepast. De uranium brandstof wordt opgesloten in kleine bollen van grafiet, die vervolgens met heliumgas worden gekoeld. Ook bij dit reactortype is een kernsmelt uitgesloten.

X-Energy is in 2009 opgericht om dit reactortype in de VS weer nieuw leven in te blazen. Het bedrijf moet nu aantonen dat het reactortype aan alle veiligheidseisen voldoet om uiteindelijk een vergunning te krijgen voor de daadwerkelijke bouw van een reactor, ergens aan het eind van de jaren ’20.