Sciencefiction
Ik hou van sciencefiction. De enige reden dat ik dit hier durf te schrijven, is dat ik inmiddels tien jaar een relatie heb en drie kinderen, en dat daarmee de kans dat mijn vriendin me na deze bekentenis verlaat, enigszins is afgenomen.
Tip voor mensen die net in een relatie zitten: soms is het toch echt beter om tegen je nieuwe vlam te vertellen dat je graag Duitse baardenporno kijkt, dan dat je Deep Space Nine best een toffe serie vond.
En nu zul je wellicht zeggen: de laatste jaren is sciencefiction toch juist salonfähig geworden? De reboot van Battlestar Galactica was een grote hit, om maar iets te noemen.
Klopt, maar de nieuwe sciencefictionseries worden, om een breder publiek aan te spreken, steeds meer psychologische thrillers in een toekomst- of ruimtecontext. Om niet-sciencefictionfans te verleiden Star Wars te kijken wordt er vaak gezegd: ‘Nee joh, Star Wars is geen sciencefiction, dat is een ruimteopera, een heroïsche strijd tussen goed en kwaad die zich toevallig afspeelt in de ruimte (van een fictief universum).’
Dat zal best, maar voor mij bestond (en bestaat) de aantrekkingskracht van Star Wars toch ook echt uit de robots, machines, en vlieg- en vaartuigen die dat universum bevolken.
Mijn vriendin vroeg mij ooit: ‘Maar als je zegt ‘Ik hou van sciencefiction’, bedoel je dan sciencefiction zoals in een nabije toekomst op aarde, zoals Mad Max, of echt met ruimteschepen en zo?’ Waarbij ‘echt met ruimteschepen en zo’ werd uitgesproken met een geringschattend lachje, alsof ik zojuist had aangegeven een album te hebben aangeschaft van One Direction.
De esthetiek van het lange shot van een vloot van verschillende ruimtevaartuigen, langsjagende ruimtejagers met jankende motoren (kan niet, weet ik), een hangar vol ruimtejagers voor een missie, hoe het verlaten ruimteschip eruitziet waar een bemanning doorheen doolt – het is voor mij allemaal minstens zo belangrijk als de verhaallijn.
Nog steeds als ergens een tweedehands model van een X-wing fighter of de Millennium Falcon te koop staat, moet ik de neiging onderdrukken om alsnog aan te schaffen wat ik vroeger van mijn zakgeld niet kon betalen.
Nog steeds als ergens een tweedehands model van de Millennium Falcon te koop staat, moet ik de neiging onderdrukken om alsnog aan te schaffen wat ik vroeger van mijn zakgeld niet kon betalen
Maar ja dus, echt met ruimteschepen en zo. Solaris, Firefly, Star Wars, Event Horizon, Star Trek, Battlestar Galactica (toch wel), Alien, Space: Above and Beyond. Laat geavanceerde technologische objecten rondzweven in de ruimte en dikke kans dat ik kijk, of het zich nou afspeelt in de toekomst of in een fictief universum.
En uiteraard is een pakkende verhaallijn belangrijk, maar als de focus op een gegeven moment volledig op psychologie en karakterontwikkeling komt te liggen en ik geen raketmotoren, ruimtepakken en exoskeletten meer te zien krijg, haak ik af.
Technisch gezien zou ik dus waarschijnlijk moeten zeggen dat ik fan ben van space fantasy en niet van sciencefiction, maar dat hou ik nog even stil, want dat zou – ondanks onze drie kinderen – nog weleens een brug te ver kunnen zijn voor mijn vriendin.
Dr.ir. Jasper van Kuijk is universitair docent Gebruiksgerichte Innovatie aan de TU Delft en cabaretier.