Vanavond crasht onderzoekssatelliet Rosetta op de komeet die hij de afgelopen twee jaar nauwkeurig in de gaten hield. Tijdens de crash zet het ruimteschip nog één keer alles op alles om informatie over de komeet 67P/Churyumov–Gerasimenko te vergaren.

Zo zal de satelliet enorm gedetailleerde foto's van het oppervlak nemen. Daarnaast zullen de sensoren aan boord gas-, plasma- en stofdeeltjes opvangen. Die deeltjes kunnen aanwijzingen geven over het onstaan van de komeet en dát kan ons dan weer iets vertellen over ons zonnestelsel en het heelal.

Rosetta moet te pletter vallen, omdat hij te ver van de zon dreigt te komen. De komeet gaat richting Jupiter, Rosetta beweegt mee en verwijdert zichzelf daardoor van de zon. Daardoor vangt hij minder energie op en wordt het steeds moeilijker om te blijven werken. ESA overwoog even om hem in winterslaap te zetten, maar de kans dat de satelliet levensvatbaar is als hij weer iets dichter bij de zon komt, is te klein om die kans te wagen.

 

 

Close-up

Het was een lange reis voor Rosetta, die twaalf jaar terug de ruimte in ging. In 2014 werd hij wakker geschud na een reis van tien jaar naar de komeet 67P/Churyumov–Gerasimenko, die op dat moment tussen Mars en Jupiter zweefde. 67P/Churyumov–Gerasimenko is een groot stuk steen van 4 km in doorsnee in de vorm van een halve maan. Het is dankzij het werk van Rosetta de eerste komeet die we 'close-up' konden bekijken. Het veilig afleveren van de sonde bij de komeet, die een onregelmatige baan rond de zon heeft, was een van de kunststukjes van de ruimte-ingenieurs van ESA.

De bijdrage van de satelliet is nu al bijzonder. 67P/Churyumov–Gerasimenko bleek namelijk veel minder ijs (en meer stof) te bevatten dan ruimtekundigen vermoedden. Daardoor hebben astronomen nu een sterk vermoedde dat water op aarde niet (of in ieder geval niet alleen) van kometen afkomstig is. Die hypothese was een van de aannemelijkere verklaringen die nu door Rosetta's onderzoek echter op de helling staat.

De laatste momenten van Rosetta zullen nog meer informatie leveren. Als de komeet voor een groot deel uit stof bestaat, waar komt dat stof dan vandaan? En het gas dat uit de komeet lekt, hoeveel is dat precies? Het zal data zijn waar astronomen de komende jaren zoet mee zijn.

 

 

Philae

Een van de huzarenstukjes van de ruimtetechniek was het landen van Philae. Dit kleine robotje werd vanaf Rosetta gelanceerd en landde vervolgens op de komeet. Dat is gezien de afstanden in de ruimte, de vertraagde verbinding met aarde (waardoor er geen directe commando's mogelijk zijn), en de geringe omvang van de komeet een klein wonder, veroorzaakt door perfecte berekeningen en uitvoering. Toch had ESA uiteindelijk pech: Philae landde ongelukkig en kwam in een krater terecht, waar die te weinig zonne-energie opving om optimaal te werken.

Desalniettemin mag Rosetta een Euorpees ruimtesucces worden genoemd: hij leverde belangrijke informatie over kometen, een onderdeel van ons zonnestelsel dat moeilijk is te onderzoeken. Dankzij deze satelliet weten we nu, twee jaar later, al veel meer.