Quantumpionier prof.dr.ir. Leo Kouwenhoven, hoogleraar aan de TU Delft, treedt in dienst van Microsoft. Hij gaat binnen de universiteit een nieuw quantumlab opbouwen. Ook andere toponderzoekers treden bij het bedrijf in dienst voor het realiseren van de quantumcomputer. Kouwenhoven blijft daarnaast zijn onderzoeksgroep aan de universiteit leiden.


Met die aankondiging laat computerbedrijf Microsoft zien dat het fors inzet op de quantumcomputer. Men verwacht dan ook veel van zo'n computer. In theorie zal het ding problemen kunnen oplossen die voor gewone computers te hoog gegrepen zijn, omdat ze het met brute rekenkracht niet redden.

De quantumcomputer werkt namelijk met qubits, waardoor hij meerdere berekeningen tegelijk, naast elkaar kan uitvoeren. Een gewone computer kan dat alleen na elkaar, waardoor de rekenkracht per bit vele malen lager is.
 

Qubits

Leo Kouwenhoven. Illustratie Marcel Groenen

Kouwenhoven, winnaar van de Spinozaprijs en één van de bekendste hoogleraren uit Delft (lees hier ons portret van Leo Kouwenhoven uit 2014), wordt door Microsoft ingehuurd vanwege zijn onderzoek naar qubits, zo valt te lezen in een blog op de website van Microsoft. Kouwenhovens lab in Delft werkt al jaren samen met Microsoft, dat een deel van het onderzoek betaalt.

Door voor Microsoft te gaan werken denkt Kouwenhoven de grootste kans te hebben op een doorbraak die leidt tot een werkende quantumcomputer, die ook nog op te schalen is. ‘Het is heel spannend. Ik ben alweer een tijdje terug als student begonnen op dit onderwerp en ik had toen echt niet kunnen denken dat er nog eens iets nuttigs uit zou komen’, vertelt hij in het blog.
 

Rekenen aan moleculen

Met een quantumcomputer zijn zeer complexe rekenproblemen op te lossen, denken experts. Zo moet het modelleren van complexe moleculen zoals eiwitten (betrokken bij zo’n beetje alle processen in ons lichaam) binnen handbereik komen. Ook maakt een quantumcomputer het mogelijk om nieuwe, geavanceerde materialen te ontwerpen.

Behalve Kouwenhoven van de TU Delft neemt Microsoft nog een paar andere quantumspecialisten in dienst. Het ambitieuze project zal worden geleid door Todd Holmdahl, die al langere tijd voor Microsoft werkt. Volgens het bedrijf staat die erom bekend dat hij schijnbaar onmogelijk onderzoek tot een commercieel product weet om te toveren. Eerder leidde hij de projecten die uiteindelijk de Xbox (spelcomputer), de Kinect (bewegingssensor) en – meest recent nog – de HoloLens opleverden (lees hierover ons artikel ‘HoloLens voegt hologrammen toe aan werkelijkheid’) .

Deze video laat mooi de basisprincipes van de quantumcomputer zien:



Openingsfoto: Leo Kouwenhoven spreekt tijdens de SingularityU The Netherlands Summit 2016. Foto Sebastiaan ter Burg