De kademuren in de oude binnensteden zijn grotendeels aan het einde van hun levensduur en moeten worden vervangen. Maar dat kan niet allemaal tegelijk. Iv-Infra heeft een tussen­oplossing ontwikkeld: de Kade-Fundovatie, die de levensduur met tientallen jaren kan ­verlengen. 
 

Het beste van 2024
Aan het einde van het jaar blikt De Ingenieur traditiegetrouw vast vooruit op het volgende jaar. Welke technologieën breken door? Welke technische oplossingen gaan het verschil maken voor onze samenleving? Wij hebben er elf voor u uitgelicht in het speciale dossier Het beste van 2024.


Gemeenten zitten met de handen in het haar: de vervangingsopgave is zo immens dat die niet alleen de begroting verre te boven gaat, maar door het gebrek aan arbeidskrachten ook nooit op korte termijn kan worden uitgevoerd. De bereikbaarheid van de binnensteden zou dan ook ernstig in het geding komen. Maar intussen staan sommige kaden op bezwijken; in Amsterdam is dat zelfs al eens gebeurd. 

Er zijn verschillende manieren waarop een kademuur kan falen, zegt Harm-Jan van der Giessen, projectleider waterbouw bij Iv-Infra, een van de ingenieursbureaus die zich over de kadeproblematiek heeft gebogen. ‘We zochten een innovatieve, betaalbare oplossing, met onder­delen die zich in de praktijk al hebben bewezen.’ 

De uitkomst noemt Iv-Infra de Kade-Fundovatie. Die bestaat uit een stalen buispaal, een met een cementmengsel gevuld groutanker en een opzetstuk, waarmee vooral de fundering van de kademuur wordt versterkt.


Trillingsvrij geplaatst

‘De buispalen worden vanaf een klein ponton aan de waterkant net vóór de kademuur trillingsvrij in de ondergrond geplaatst’, zegt Van der Giessen. De paal bestaat uit losse stukken die in elkaar worden geschoven, zodat die ook onder een boomkroon of op andere plekken met weinig ruimte eenvoudig kan worden geplaatst. 

Op die paal komt een opzetstuk, dat zowel verticaal als horizontaal tegen de bestaande kade wordt ­geplaatst. Dat opzetstuk wordt op spanning gezet, opdat de ­Kade-Fundovatie goed aansluit op de kademuur. Na installatie is de constructie niet zichtbaar, waardoor het aangezicht van de veelal monumentale kaden niet wordt ontsierd.

Het systeem kan bovendien eenvoudig worden aangepast en uitgebreid, zodat het voor verschillende kade­muren geschikt is. Als de versterking niet langer nodig is, dan zijn de onderdelen eenvoudig weg te halen en te hergebruiken.


Gracht als proeftuin

Is bijvoorbeeld het metselwerk slecht, dan zijn er extra maatregelen nodig. Maar in veel gevallen kan het inzetten van de Kade-Fundovatie de levensduur van de kademuur met minimaal dertig jaar verlengen, zegt Van der Giessen. Dat geeft de gemeenten de kans om de aanpak van de kademuren over een veel langere periode uit te smeren.  

Komend jaar mag Iv-Infra de innovatie in samenwerking met aanneembedrijf Mobilis voor het eerst in de praktijk testen, aan een Amsterdamse gracht die als ‘proeftuin’ wordt ingericht. Ook Boskalis en Ground­water Technology mogen daar hun innovatieve methoden testen.

Alleen al in de hoofdstad is van de zeshonderd kilometer kademuur ruim een derde hard aan vervanging of renovatie toe – een oplossing is hard nodig. 


Beeld: IV-Infra