Hij was even wereldnieuws: dr.ir. Bas Hensen, die enigszins esoterische theorie combineert met praktische ingenieursschap, leverde het experimentele bewijs voor kwantumverstrengeling.

Dr.ir. Bas Hensen, net dertig, heeft een natuur­fenomeen bewezen en haalde daarmee over de hele wereld het nieuws. Dat kunnen er niet ­veel zeggen.

In oktober vorig jaar toonde hij definitief het bestaan aan van kwantumverstrengeling. Dat fenomeen, waarbij twee deeltjes op grote afstand meteen elkaars toestand kennen, werd al lange tijd voor waar aangenomen.

Een experimenteel gedegen, sluitend bewijs ontbrak echter. Totdat Hensen, onder leiding van promotor, mentor en collega prof.dr. Ronald Hanson, ermee aan de ­slag ging.

Tijdens het einde van zijn bachelorfase, na drie jaar studeren, kwam Hensen voor het eerst bij de afdeling Kwantumtransport van het Kavli Institute of Nanoscience Delft, en vond het meteen fascinerend. ‘De theorie is wat esoterisch, maar de experimenten vragen veel praktisch ingenieursschap. Zorgen dat spiegeltjes goed staan, lasers op tijd via fibers vertrekken, enzovoorts. En daar ben ik goed in.’

Ook het verstrengelingsexperiment was een ingenieursaangelegenheid voor Hensen. ‘Ik moest vooral dingen werkend krijgen. Zorgen dat alle draadjes aangesloten zijn, dat soort werk.’

Ik ben in m'n hart een echte ingenieur

Wellicht is Hensen iets te bescheiden over zijn bijdrage, maar hij weet wel dat dát zijn sterkste punt is. Zijn masterproject ging meer over de theoretische kant, nadat Hensen in het Britse Cambridge een jaar vakken in de zuivere kwantumtheorie had gevolgd. ‘Dat project beviel toch minder goed. Ik denk dat ik in m’n hart een echte ingenieur ben.’

 

Opa

Dat zou weleens kunnen komen door zijn opa die elektrotechnisch ingenieur was. Hensen heeft hem nauwelijks gekend. Diens werkkamertje met daarin een rijkdom aan apparaten en onderdelen kende Hensen in zijn vroege jeugd echter al te goed. ‘Daar kon ik precies ontdekken hoe alles in elkaar zat – en dat blijft me fascineren.’

Terug naar het heden. Hensen werd na het bewijzen van kwantumverstrengeling heel eventjes wereldnieuws. Kranten maakten strips over hem, de wetenschappelijke pers ontplofte van enthousiasme en fascinatie. ‘Dat was leuk om mee te maken, maar ook eng. Vooral de reactie van de wetenschappelijke wereld: zouden ze inzien dat wij eindelijk een definitief, onweerlegbaar bewijs voor verstrengeling hadden geleverd?’

En er was inderdaad commentaar, dat Hensen en Hanson met een onlangs in een wetenschappelijk tijdschrift verschenen herhalingsexperiment van repliek voorzien. En nu gaat Hensen, net vader geworden, waarschijnlijk naar Sydney toe voor zijn werk, om een kwantumcomputer te bouwen. Ook ongrijpbare theorie, maar zeer praktisch werk: zorgen dat alle draadjes aangesloten zijn.

 

Naam Bas Hensen | Leeftijd 30 | Titel dr.ir. | Opleiding Technische Natuurkunde, TU Delft | Functie postdoc, TU Delft

 

Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.