'Een goed Âingenieur maakt alleen iets wat nog niet bestaat'
Rolf Hut mocht van zijn vrouw geen lamp-wekker in elkaar zetten voor zijn zoontje. Maar er eentje in de winkel kopen bleek ook niet nodig.
‘Pappa! Heb ik goed geslapen?’ Ik kijk versuft op de klok. 5.30 uur. ‘Nee!’, schreeuw ik terug naar onze Luuk. Pas vanaf 6.30 uur mag hij eruit, maar klokkijken kan hij nog niet.
‘Ik ben het zat’, mompelt mijn vrouw naast me. ‘We kopen vandaag nog zo’n lamp-wekker.’ Ik wil haar gelijk geven, maar een kant-en-klaar apparaat kopen waarbij een licht gaat branden op de ingestelde tijd stuit mij tegen de borst. Ik heb dozen vol met ledjes en elektronica-onderdelen. Daarmee moet ik toch zelf iets kunnen maken?
Met een zie-je-wel-blik kijk ik mijn vrouw triomfantelijk aan.
Mijn vrouw is direct tegen. ‘Ik ken jou. Ten eerste duurt het een halfjaar voordat je iets afmaakt als je zegt dat te gaan doen. Is de kraan al gerepareerd? En ten tweede krijgt Luuk dan een afzichtelijk ding met uitstekende elektriciteitsdraden op zijn kamer. Nee, jij gaat niets bouwen. Ik ga straks zo’n lamp-wekker kopen.’
Die middag zitten we met mijn schoonfamilie bij elkaar en komt de lamp-wekker ter sprake. Mijn zwager Leendert, ook TU Delft-ingenieur, trekt een wenkbrauw op: ‘Kopen? Die hebben Sorel en ik gewoon zelf gemaakt.’ Met een zie-je-wel-blik kijk ik mijn vrouw triomfantelijk aan. ‘Gewoon met een stopcontacttijdschakelaar en een lamp’, gaat Leendert verder. Ik val even stil. Natuurlijk. Briljant.
Ik (en vele ingenieurs met mij) heb nogal eens de reflex om als ik iets zelf wil maken, direct alles volledig zelf te willen maken. Daarom dacht ik meteen aan mijn ledjes. Het getuigt echter van beter ingenieursinzicht wanneer je over die reflex heen kunt stappen. Goede ingenieurs gebruiken wat al voldoet, passen aan wat beter moet, en maken alleen die dingen zelf die nog niet bestaan.
Het is een goed idee om kinderen te betrekken bij het maken van dingen in huis die niet alleen mooi zijn, maar ook nuttig
Leendert wilde een gepersonaliseerde lamp-wekker voor zijn dochter Sorel maken. De stopcontacttijdschakelaar is er al en voldoet om een apparaat elke dag op een vaste tijd aan te zetten. Lampen bestaan natuurlijk ook, maar om de lamp-wekker gepersonaliseerd te krijgen, moet zo’n lamp wel even worden aangepast. En laat dat maar over aan Sorel en haar viltstiften.
Sowieso is het een goed idee om kinderen te betrekken bij het maken van dingen in huis die niet alleen mooi zijn, maar ook nuttig. Daar kweken we jonge ingenieurs mee. Als ze dan tegelijkertijd leren niet alles helemaal zelf te maken, maar juist bestaande spullen te combineren en aan te passen, dan worden ze ooit hopelijk net zo’n goede ingenieurs als Leendert.
Rolf Hut is assistant professor aan de TU Delft, maker, spreker en schrijver. In zijn nieuwe column voor De Ingenieur kijkt hij naar dingen die misschien geen hoogwaardig ingenieurswerk uitstralen, maar wel getuigen van denken als een ingenieur.
Foto: Hans de Lijser