China is begonnen met de bouw van een telescoop die tekenen van zwaartekrachtsgolven moet oppikken, zo heeft het officiële persbureau van het land bekendgemaakt.

Nadat begin vorig jaar de eerste directe waarneming van zwaartekrachts- of gravitatiegolven bekend was gemaakt, nam het onderzoeksveld een grote vlucht. Ook China stort zich op het fenomeen dat Einstein in 1916 voorspelde, onder meer met een serie telescopen in Tibet die de codenamen Ngari No. 1 en Ngari No. 2 hebben gekregen.

Volgens nieuwsagentschap Xinhua is deze maand de bouw van Ngari No. 1 van start gegaan, 30 km ten zuiden van de plaats Shiquanhe. De telescoop komt op een hoogte van 5250 m, waar hij bij het doen van zijn waarnemingen maar heel weinig last zal hebben van de aardatmosfeer. In 2021 zou hij met zijn werk moeten beginnen.

Ngari No. 2, de tweede fase van het project die naar verluidt uit meerdere telescopen bestaat, komt nog een stukje hoger: op 6000 m boven de zeespiegel. Wanneer deze fase precies van start moet gaan, is nog niet duidelijk.


Geen nieuwe LIGO

Overigens betreft het hier geen installatie zoals het Amerikaanse LIGO, dat de eerste directe waarnemingen van zwaartekrachtsgolven op zijn naam schreef (zie ons artikel: 'Bestaan zwaartekrachtgolven aangetoond'). Dat experiment bestaat uit twee L-vormige detectors waarvan de 4 km lange armen een heel klein beetje krimpen of uitzetten als er een zwaartekrachtsgolf doorheen beweegt.

De Ngari-telescopen richten zich daarentegen op het eerste licht dat het heelal ooit uitzond: de zogenoemde kosmische achtergrondstraling, die dateert van 380.000 jaar na de oerknal. Ook hierin zouden sporen van zwaartekrachtsgolven te zien kunnen zijn, die het experiment BICEP2 in het voorjaar van 2014 al dacht te hebben waargenomen (zie de afbeelding hierboven). Die claim kwam later echter op losse schroeven te staan – wat de Chinezen er dus niet van heeft weerhouden zelf een vergelijkbaar experiment op poten te zetten.

Daarnaast wil China de ruimte in om zwaartekrachtsgolven waar te nemen. Die projecten, Tainqin en Taiji, zullen echter miljarden euro's gaan kosten, terwijl aan de Ngari-telescopen een gezamenlijk prijskaartje van zo'n 18 miljoen euro bungelt.