Hoe zijn voedselgewassen beter bestand te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals hogere temperaturen en langer aanhoudende droogte? Dat is de hamvraag bij het Netherlands Plant Eco-phenotyping Centre (NPEC) van Wageningen University & Research en de Universiteit Utrecht.

Op de foto is een kas te zien waar verschillende quinoarassen groeien. Er worden onderzocht hoe goed deze planten bestand zijn tegen droogte en verzilting van de grond. Verzilting is het gevolg van indringing van zeewater via de grote rivieren. De onderzoekers plaatsen de plantpotten op weegschalen om te meten hoe (snel) de planten het beschikbare water in de pot verbruiken.

Boven de planten hangen aan een portaalkraan twee verschillende camera’s: een 3D-scanner gecombineerd met een 4-kanaals kleurencamera (RGB plus infrarood) en daarnaast een warmtebeeldcamera. Hiermee is te bepalen of de plant zichzelf nog kan koelen via transpiratie. Tezamen leggen die twee camerasystemen de ontwikkeling van de plant in de tijd vast.

Stresstests

Dit onderzoek past in de bredere opdracht van het NPEC: voedselgewassen vinden die zich lekker blijven voelen in een veranderend klimaat in Nederland en genoeg opbrengst opleveren. ‘We onderwerpen de planten daarvoor aan stresstests’, zegt Rick van de Zedde, de programmamanager van NPEC.

In kassen en klimaatkamers, maar ook op het open veld, staan honderden genetische varianten van dezelfde plant naast elkaar. Hier gerst, daar tomaten, verderop sla. Vroeger moesten wetenschappers met een geodriehoek aan de slag om de hoogte van elk plantje te meten en hoe slap de bladeren hingen, nu is dat volkomen geautomatiseerd.

Camera’s fotograferen elke plant elke dag vanuit verschillende hoeken, waarna AI-software de beelden bewerkt. In een oogwenk wordt duidelijk welke plant dorst heeft of een ziekte onder de leden heeft. Op zoek naar de meest robuuste plant ‘om ook in de toekomst zeker te zijn dat we gezond eten op tafel hebben.’

Foto: Guy Ackerman/WUR