De instrumentopener GO Jack van GreenCycl mag er simpel uitzien, het is wel het eerste officieel goedgekeurd medisch hulpmiddel uit gerecycled materiaal ter wereld.

Duurzame zorg

In ziekenhuizen worden veel materialen na éénmalig gebruik weggegooid. Hergebruik en recycling van grondstoffen kunnen die afvalstroom beperken. 

Wie ziet hoeveel afval overblijft na een operatie of de aanleg van een infuus, zal zich realiseren: de zorg gaat nogal verkwistend om met materialen. Raar is dat niet. In een omgeving waar alles steriel moet zijn, is reinigen soms meer werk en minder effectief dan verbranden en nieuw spul bestellen. Maar de zorg kan en moet duurzamer, vindt zowel de Europese Unie als de Nederlandse overheid. Daarom hebben betrokken partijen in een ‘Green Deal Duurzame Zorg’ afgesproken te streven naar minstens 75 procent minder restafval en 50 procent minder grondstofgebruik in 2030, vergeleken met 1990. De organisatie GreenCycl helpt de industrie en ziekenhuizen hiermee, door afvalstromen te recyclen, producten te herontwerpen en duurzamere materialen te ontwikkelen.

Recycling

‘Het meest trots ben ik op onze machine die polypropeen uit operatiedoeken scheidt van het papier en omzet in nieuwe, hoogwaardige polypropeenkorrels’, zegt chirurg Joost van der Sijp, medeoprichter van het bedrijf. Van die korrels maakt GreenCycl producten als de GO Jack, een blauw kruisvormig hulpstuk dat medische instrumenten zoals operatieklemmen of scharen openhoudt tijdens reiniging en sterilisatie. De GO Jack heeft inmiddels een MDR (medical device regulation)kwalificatie gekregen. Daaarmee mag het instrument ook echt in de zorg worden ingezet. ‘Het lijkt een simpel voorwerp,’ zegt Van der Sijp, ‘maar het is het eerste medische product uit gerecycled materiaal ter wereld dat deze kwalificatie in de wacht heeft gesleept.’

Het ontwerpen en maken van het kruisje kostte een maand, het testen om de certificering te verkrijgen duurde acht keer zo lang. ‘Dit bewijst dat het mogelijk is’, zegt Van der Sijp. ‘Maar voor andere instrumenten van hetzelfde materiaal moeten we het hele certificeringsproces opnieuw doorlopen.’

GreenCycl doet meer. Zo maakt het opbergbakjes om aan bedden te hangen en badgehouders van gerecycled PET uit verpakkingsmateriaal van implantaten. Alles is evidence-based, dankzij een onderzoekslijn van de TU Delft waarbij ook Tim Horeman en Bart van Straten betrokken zijn, medeoprichters van Greencycl.

Impact

Ziekenhuizen hebben een aandeel van bijna 8 procent in de totale uitstoot van CO2. Als GreenCycl zijn plannen volledig uitrolt, kan dat afnemen tot rond de 6 procent, zegt Van der Sijp. Of dat haalbaar is, is echter deels afhankelijk van wat bedrijven willen betalen. Virgin plastic, uit ruwe olie, komt goedkoper op de markt, al is de kostprijs ervan misschien wel hoger.

Van der Sijp: ‘De aangekondigde CO2heffing kan helpen. Maar de vraag is of die standhoudt in het huidige politieke klimaat.’

 

Foto: De Ingenieur; Van Straten Medical (inzet)