Doppen in de oren
Bij concerten smacht columnist Rolf Hut naar een technische oplossing voor de Dutch disease.
Just Jazz in Delft heeft alles wat Haarlem Jazz & More mist: elke band op het festival heeft iets met jazz en de organisatie (door Delftse studenten) is goed geregeld en niet te gelikt. Toch ben ik halverwege weggegaan en wel vanwege de Dutch disease. Het geluidsniveau van de mensen om me heen, die de week stonden door te nemen, overstemde de prachtige sound van het octet dat met een verzameling blazers toch duidelijk probeerde het publiek weg te blazen.
Ik heb een soort gehoorschade waarbij ik wel prima geluid kan horen (gelukkig), maar het voor mij lastig is om verschillende bronnen van geluid uit elkaar te houden. Tijdens een concert komt het gesprek naast me net zo hard binnen als de saxofoonsolo op het podium. Die gehoorschade kan ik een kwebbelkous naast me niet verwijten, maar dat er zo veel door livemuziek heen wordt gepraat, lijkt wel echt iets Nederlands.
Deels vanwege dat gepraat staat de muziek bij concerten erg hard. In een soort wapenwedloop probeert de technicus het geluid boven het publiek uit te laten komen. Zo hard dat je vooraan oorbescherming nodig hebt om van de muziek te genieten. En daar zit volgens mij een oplossing.
Cultuurveranderingen zijn nog lastiger voor elkaar te krijgen dan ingenieursoplossingen
Het bedrijf dat mijn op maat gemaakte oordoppen produceert, maakt ook in ear-monitors: oordoppen voor muzikanten op het podium waarin superkleine luidsprekers zijn verwerkt, met een volumeknop op de ontvanger. Als ik een in ear-monitor koop en afstem op het kanaal van de artiesten, kan ik zelf bepalen hoe hard ik de muziek hoor. Beter nog zou zijn als de geluidstechnicus naast de individueel afgemixte kanalen voor de verschillende artiesten een apart kanaal openstelt voor het publiek met daarop precies hetzelfde signaal als dat naar de luidsprekers in de zaal wordt gestuurd.
Ik opperde dit idee bij mijn vrouw. Haar reactie: ‘Je hebt zojuist de silent disco opnieuw uitgevonden.’ Klopt, maar dan met zelf meegebrachte koptelefoons... Waarschijnlijk moet je de in ears zo hard zetten om de kwebbelaars te onderdrukken dat je alsnog gehoorschade oploopt. Het is symptoombestrijding: het probleem van de kwebbelaars blijft. Maar hoe stop je dat?
Cultuurveranderingen zijn nog lastiger voor elkaar te krijgen dan ingenieursoplossingen. Er zijn artiesten die dreigen met weggaan als het publiek niet wat stiller is. Kink-FM verkoopt shirts met Shut up, the band is playing. Beide zenden een negatief signaal uit dat de sfeer bij een concert niet ten goede komt.
Maar wat wel werkt? Ik weet het niet. Voor mij, met mijn specifieke gehoorschade, zou het geweldig zijn als in een hoekje van het podium te lezen was op welke frequentie het geluid te volgen is. Wie moet ik bellen om dat te regelen?
Tekst: Rolf Hut, universitair hoofddocent aan de TU Delft, maker, spreker en schrijver
Portret: Robert Lagendijk
PS: Tevens ben ik van mening dat elektrische fietsen als brommers moeten worden gezien.