Is een grote vlieger geschikt om duurzame stroom op te wekken op bouwplaatsen? Dura Vermeer onderzoekt dat nu.

 

Het bedrijf test als eerste bouwbedrijf in Nederland een vliegersysteem als bron van duurzame elektriciteit, vooral voor op bouwplaatsen in buitengebieden.

Dieselaggregaten vervangen

De energievlieger is ontwikkeld door het bedrijf Kitepower, dat voortkomt uit onderzoek aan de TU Delft. De hoop van Dura Vermeer is dat dergelijke vliegers op termijn een extra, duurzame energiebron kunnen worden vooral voor tijdelijke en moeilijk bereikbare bouwlocaties. Daar moeten de vliegers dan de bekende dieselaggregaten vervangen, die nu nog breed worden ingezet voor het lokaal opwekken van stroom.

Zeecontainer

Kitepower heeft een lichtgewicht systeem ontwikkeld, dat past in een zeecontainer. Dat maakt het systeem snel inzetbaar en makkelijk te vervoeren. Het experiment loopt bij het project Dijkversterking Tiel-Waardenburg. Hier doet Dura Vermeer al twee jaar lang ervaring op met duurzaam, emissieloos bouwen. Het bedrijf gebruikt er bijvoorbeeld veertig zware elektrische machines, zoals kranen en vrachtwagens, op groene stroom (lees ook: 'Laadplein voor zwaar bouwmaterieel bij A15').

‘Die machines draaien op accupakketten die we opladen op het laadplein’, zegt innovatiemanager Evan van der Holst van Dura Vermeer. ‘Maar niet alle bouwprojecten hebben een laadplein in de buurt. Juist voor meer afgelegen projecten heeft de vlieger van Kitepower potentie.’ 

Achtjes steeds hoger in de lucht

Het systeem van Kitepower bestaat uit een grote vlieger die via een kabel vastzit aan een grondstation. De vlieger draait een achtvormig patroon en trekt daarbij krachtig aan de kabel. Terwijl de achtjes steeds hoger in de lucht worden beschreven, rolt die kabel af van een trommel die is gekoppeld aan een generator. Bij het afrollen zet de draaiende generator beweging om in elektriciteit. De vlieger vliegt uiteindelijk op 250 tot 350 meter hoogte, waar het veel harder waait dan op de grond. Na deze afrolfase is er een fase waarbij de kabel langzaam wordt ingehaald. De vlieger heeft tijdens deze fase een andere vorm dan bij het afrollen, waardoor het inrollen minder energie kost dan het uitrollen oplevert. Check ook de website van Kitepower die dat goed uitlegt. 

Waardevolle data verzamelen

Dura Vermeer test het vliegersysteem uit om te leren wat deze technologie kan betekenen voor de bouwsector. ‘We willen onderzoeken waar we dit soort alternatieve energiebronnen kunnen toepassen, en waar er nog ruimte is voor verbetering’, zegt Van der Holst in een persbericht. Het bedrijf hoopt met de test waardevolle data te verzamelen en praktijkervaring op te doen, ‘om deze innovatie samen verder te brengen.’ In 2050 wil Dura Vermeer zijn huidige CO2-uitstoot met minimaal 90 procent hebben gereduceerd.

Uitdagend

Een stabiele bron van elektriciteit is de vlieger nog niet, zo blijkt uit het proefproject. ‘Op momenten wekt hij stroom op, bij goede wind ongeveer 17,6 kilowattuur per uur. Maar het was nog uitdagend om onze machines ermee te kunnen laden’, zegt Van der Holst. ‘Maar hoe dan ook hebben we al veel geleerd over hoe je zo’n vliegersysteem neerzet, hoe je omgaat met bewoners en de omgeving, met de vergunningaanvragen. We hebben minder vliegdagen dan we vooraf misschien hadden gehoopt, maar dat spanningsveld hoort bij innovatie. Wij vinden dat onze rol tweeledig is: enerzijds zoeken wij als Dura Vermeer een nieuwe duurzame energiebron, maar we vinden het ook onze taak om innovaties vooruit te helpen.’

Andere bedrijven

Het systeem van Kitepower is niet uniek; er waren eerder andere bedrijven die ook een grote vlieger op honderden meters hoogte achtjes lieten draaien. Deze startups, zoals het Nederlandse Ampyx Power en het Amerikaanse Makani redden het echter niet. Het bleek lastig om de systemen betrouwbaar genoeg te krijgen.


De vlieger van Kitepower is aanstaande zaterdag te bewonderen door het publiek tijdens de Dag van de Bouw. Tijd: 10:00 tot 12:30 uur; locatie: Dijkopgang Nieuwe Stoep in Opijnen.

 

Update 19 juni 15.50: het artikel van 18 juni is uitgebreid met quotes van Evan van der Holst.


Openingsbeeld: De vlieger van Kitepower in actie bij het project Mekante Diek , dijkversterking Tiel-Waardenburg. Foto: Jorrit Lousberg.