‘Voorsprong door techniek.’ Echt waar?, vraagt redacteur Jim Heirbaut zich af in zijn maandelijkse column. Dit keer over de risico's van koppen bij voetbal.

Aan mij is geen groot voetballer verloren gegaan. Sportief ben ik wel. Ik wandel graag, loop hard en op de tennisbaan win ik soms nog van spelers die half zo oud zijn. Maar al op het schoolplein, waar ik menig uurtje tegen een bal trapte, bleek dat ik voor voetbal geen bijzonder talent heb.

Wat ik helemáál niet kon, was koppen. Nooit is me duidelijk geworden hoe anderen dat doen, met het hoofd de bal de gewenste richting uit sturen. Ik probeerde het wel, maar waar de bal heen vloog nadat hij op mijn hoofd had gestuiterd, leek meer een soort loterij. Op den duur begon ik hoge ballen die mijn richting op vlogen zelfs te ontwijken.

Dat schijterige gedrag blijkt nu mijn geluk. Het koppen van een voetbal blijkt helemaal niet goed voor je. Profvoetballers die gedurende hun carrière veel ballen hebben gekopt, hebben een twee tot drie keer hogere kans om later hersenziekten zoals dementie te krijgen.

Dit speelt natuurlijk in meer sporten waar het hoofd klappen te verduren krijgt. Boksen, in al zijn varianten, ligt voor de hand. Maar ook een sport als rugby levert voor het brein risico’s op. Wel eens gezien hoe volwassen mannen of vrouwen elkaar tackelen? Dan begrijp je meteen waarom de spelers een bitje in hebben, zo’n stuk plastic dat het gebit moet beschermen. 

Met dat bitje is trouwens meer mogelijk, bedacht een bedrijf in de Verenigde Staten. Wat nu als we er een chip in stoppen die versnellingen kan meten? Maakt de rugbyer een harde botsing, dan stuurt de chip een seintje naar de teamarts langs de kant. Op basis van de gemeten versnelling besluit die of de speler naar de kant wordt gehaald. Sinds ruim een jaar verkoopt het bedrijf de bitjes aan sportbonden en rugbyclubs wereldwijd.

Ondertussen pleit in Nederland de Sportraad voor betere bescherming van sportende kinderen. Bij schaatsen, skiën, wielrennen en paardensport zou een helmplicht moeten gelden vanwege het risico op vallen. En voor voetballertjes tot twaalf jaar zou koppen moeten worden verboden, vindt de raad. Spelersvakbond VVCS is zelfs voor een algeheel verbod op koppen.

Bondscoach Ronald Koeman ziet daar weinig in. ‘Koppen hoort bij voetbal’, zei hij bij de NOS. ‘Ik begrijp dat ze er met de jeugd wel naar kijken, maar ik ben nog een beetje ouderwets.’ 

Dat geeft niks, meneer Koeman, maar beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Ik denk dat het voetbalspel zonder koppen helemaal niet minder aantrekkelijk is. Misschien leren spelers dan wel beter combineren over de grond. Ik zeg: het tiki-taka van Barcelona, niks mis mee.
 

Openingsfoto: voetballer die op het punt staat een bal te koppen. Foto: Depositphotos