Als het in de buitenwereld niet goed gaat, focust columnist Rolf Hut zich op de kleine, leuke dingen die hem vrolijk maken. Zoals, net als vorige maand, het lesgeven aan studenten in Delft. Deze maand met een tip voor medelesgevers.

Bij een van de practica die mijn natuurkundestudenten moeten doen, hebben ze twee ronde sensortjes nodig met een dia­meter van ongeveer een centimeter. Deze moeten tien centimeter boven de tafel worden gezet om goed te werken. Ze kunnen daarvoor labklemmen gebruiken of houdertjes laten maken.  

Maar om onze studenten met de lasersnijder te leren werken, hebben we een ‘twee vliegen in één klap’-oplossing. Ze krijgen de opdracht: snij uit een stukje hout van vijftien bij vijftien centimeter groot (en drie millimeter dik) twee houdertjes die de sensoren stabiel op tien centimeter boven de tafel vasthouden. Daarmee leren ze met de lasersnijder werken en ze leren om een 3D-object te maken uit 2D-vormen. Om het ze makkelijk te ­maken hebben we een voorbeeld van een slecht, instabiel houdertje dat ze alleen hoeven te verbeteren.  

Doe lekker wat je wilt

Toen ik deze opdracht voor het eerst gaf, kreeg ik een paar vragen. ‘Mag ik er dan ook iets op graferen?’ ‘Mag ik ook een afwijkende vorm maken?’ Mijn antwoord was telkens: ‘Natuurlijk, mits het resultaat maar een stabiele houder voor je sensor is.’ Dit jaar ben ik deze vraag voor. Bij de opdracht geef ik de hint: ‘Minimaal een stabiele sensor, maar doe verder lekker wat je wilt.’

Het resultaat: ongeveer de helft maakt standaardhoudertjes – saai, maar functioneel. Prima, leerdoel bereikt. Maar de andere helft voegt er een scheut creativiteit aan toe. Soms met de focus op extra stabiliteit: een grotere basis, meerdere dwarsbalken. Het echte ingenieursdenken. Soms dient de creativiteit een luchtiger doel: bloemvormige standaarden bijvoorbeeld. Het hoogtepunt van dit jaar: een Minion waarvan de sensor het oog vormde.

Intrinsieke motivatie stimuleren

Mijn studentengroep (en misschien wel iedere groep mensen) kan ik opdelen in enerzijds diegenen die het liefst met de minste moeite het minimale resultaat willen halen en anderzijds mensen die volledig opgaan in een opdracht. En alles ertussenin natuurlijk. 

In het ontwerpen van onderwijs geven we altijd veel aandacht aan de eerste groep: hoe zorgen we ervoor dat de minimale resultaatgroep, en dus iedereen, de leerdoelen behaalt? Belangrijk ­natuurlijk, maar laten we de andere groep niet uit het oog verliezen. Die intrinsieke motivatie aanmoedigen om een stabiele Minion-vormige standaard te maken kan met iets simpels als: ‘Doe verder lekker wat je wilt.’

Tekst & foto's: Rolf Hut, universitair hoofddocent aan de TU Delft, maker, spreker en schrijver.

PS: Tevens ben ik van mening dat elektrische fietsen als brommers moeten worden gezien.