Nanodeeltjes tegen malaria
Twentse onderzoekers hebben nanodeeltjes gemaakt die zich hechten aan malariaparasieten. Hierin kunnen parasietdodende stoffen worden vervoerd om de ziekte te bestrijden. Bij muggen, welteverstaan.
Onderzoekers van de Universiteit Twente hebben nanodeeltjes ontworpen die medicijnen tegen de malariaparasiet vervoeren. Deze zijn niet bestemd voor de behandeling van mensen maar van muggen. Dat is nieuw: tot nu toe werden die muggen ofwel zélf bestreden, of richtte de behandeling zich op de parasiet in de mens.
De wetenschappers publiceerden deze eerste stap naar een nieuwe manier om malaria te bestrijden afgelopen week in het wetenschappelijke tijdschrift ACS Infectious Diseases.
Malaria
Malaria is een infectieziekte die jaarlijks ruim tweehonderdmiljoen mensen treft. Ruim vierhonderdduizend hiervan overlijden aan de ziekte. De infectie wordt doorgegeven door parasieten, die hun leven deels in muggen en deels in mensen doorbrengen.
Nanodeeltjes binden zich aan ookineten
In de fase dat ze zich nog in de mug bevinden zijn malariaparasieten hele kleine, beweeglijke wormpjes (ookineten). Een besmette mug bevat tien tot vijftien van deze plaaggeesten, terwijl een besmette mens tienduizenden parasieten kan bevatten, schrijft de Universiteit Twente in een persbericht op de website.
De onderzoekers maakten nanodeeltjes die zich aan deze ookineten kunnen binden. Deze bestaan uit bolletjes van polymeerketens, waaraan een medicijn of gif kan worden gekoppeld.
Drinken
‘De geïnfecteerde muggen krijgen een suikeroplossing waarin de nanodeeltjes zijn opgelost’, zegt biomoleculair nanotechnoloog Jos Paulusse van de Universiteit Twente, die aan het onderzoek meewerkte.
‘Door middel van fluorescentie microscopie – dus door de deeltjes lichtgevend te maken onder de microscoop – hebben we kunnen aantonen dat de muggen deze suikeroplossing inderdaad opdrinken en dat de nanodeeltjes vervolgens in de parasieten terechtkomen.
Lading
Om dit laatste voor elkaar te krijgen, hebben de deeltjes een negatieve lading meegekregen aan het oppervlak. ‘Dat was een educated guess’, zegt Paulusse. ‘In dit stadium wil de malariaparasiet namelijk graag binden aan rode bloedlichamen, die een negatief geladen celmembraan hebben.’ Het werkte inderdaad, bleek uit de onderzoeksresultaten.
Volgende stap
De volgende stap in het onderzoek is een geschikte stof vinden om de parasiet te doden. Paulusse: ‘Het medicijn dat we hebben uitgeprobeerd is eigenlijk voor parasieten die in de mens aanwezig zijn, dus niet specifiek gemaakt voor stadia in de mug. Dat medicijn werkt dus ook niet. Medicijnen die de parasiet in het ookineet-stadium kunnen aanpakken bestaan ook, maar om die in de nanobolletjes te integreren is nog wel meer onderzoek nodig.’
Als dat is gelukt is, het idee is om oplossingen met nanodeeltjes in omgevingen te plaatsen waar veel malariamuggen voorkomen, in de hoop dat ze ervan gaan drinken.
Openingsbeeld: Depositphotos.com