De Merwedebrug, die in 2016 maandenlang was afgesloten voor zwaar verkeer, heeft op het randje van instorten gestaan. Dat blijkt uit een evaluatie van een rapport uit 2017. 

Actualiteitenprogramma EenVandaag liet het rapport lezen aan een hoogleraar en een emeritus hoogleraar van de TU Delft. Zij lezen daar hoe de zuidelijke boog van de brug een veilige restlevensduur had van 6 dagen. Restlevensduur is een vakterm, die aangeeft hoe lang een constructie nog voldoet aan de veiligheidseisen. 6 dagen is daarin kort, volgens de hoogleraren. Er had zich in hun woorden een situatie kunnen voordoen zoals bij de Morandibrug in Genua, die afgelopen zomer jaar instortte. Op het moment dat de brug werd afgesloten voor vrachtverkeer, was het een wonder dat de brug er nog stond, aldus Ben Ale, emeritus-hoogleraar Veiligheidskunde.

 

Slechte staat was bekend

Dat de brug in slechte staat verkeerde en gevaar liep, was al bekend. In 2017 schreef adviesbureau Berenschot een evaluatie van de crisis in 2016.  Vanaf juli 2016 voert men metingen uit aan de brug. Onderzoeksbureau TNO analyseert deze metingen en toetst ze aan een voorspellend model. Deze metingen geven op 4 oktober reden tot zorg, en verkeer zwaarder dan 50 ton mag niet meer over de brug. 

Maar een paar dagen later, in de avond van 10 oktober, blijkt de situatie erger dan gedacht. Om 23:00 uur belt TNO met constructeur GPO over een erg zwakke verbinding bij de zuidelijke boog. Het risico dat deze verbinding scheurt is groot. GPO vraagt TNO om te berekeningen hoe snel de scheurtjes in de brug zullen groeien. 

Beeld: Michiel1972

TNO rekent tot diep in de nacht door aan deze analyse. Ondertussen schakelt GPO Rijkswaterstaat in, om duidelijk te maken dat vrachtverkeer zwaarder dan 3,5 ton van de brug moet worden geweerd. TNO geeft om 1:30 in de nacht aan dat ze geen vertrouwen in de kracht van de verbinding hebben, en noemen hier de 6 dagen restlevensduur. Hoewel deze schatting onnauwkeurig is en nog niet alle verbindingen waren gecheckt, komen TNO en GPO toch tot de conclusie dat vrachtverkeer niet meer over de brug kan. Tot diep in de nacht vergaderen verschillende instanties door, om de omleiding voor de ochtendspits van 11 oktober gereed te hebben. 

Inmiddels verstevigd

De reconstructie laat, net als het oordeel van de hoogleraren, zien hoe precair de situatie in 2016 was. Het snelle besluit om vrachtverkeer om te leiden kwam ongetwijfeld door de acute gevaren. Dat suggereert dat er eerder al iets mis was met de brug. Inmiddels is de brug verstevigd en liggen er plannen voor een nieuwe constructie, met bredere wegen. 

De hoogleraren gebruiken dit voorbeeld ook om te waarschuwen voor de kwaliteit van toezicht op bruggen door Rijkswaterstaat. Minister Cora van Nieuwenhuizen laat aan EenVandaag weten dat er sinds het situatie bij de Merwedebrug extra aandacht is voor monitoring van klinknagelverbindingen in hoofddraagconstructies. Ook is het budget voor renovatie van belangrijke infrastructuur straks, in 2021, meer dan verdubbeld ten opzichte van 2016.

Beeld: DaMatriX