Of eigenlijk zijn het allebei: diodes. Maar wat zijn diodes nou weer. En wat heeft dat alles te maken halfgeleiders? Allemaal woorden die je wel eens gehoord hebt, nu aanstekelijk aan elkaar gepraat door een wetenschapsfan / stand up comedian Steve Mould.

Mould heeft een kanaal vol met filmpjes over wetenschappelijke wetenswaardigheden. Hij koppelt graag onverwachte zaken aan elkaar zodat zich nieuwe verbanden in je hoofd ontvouwen. Mould heeft er een heuse carrière van gemaakt, want met twee andere wetenschapsfanaten die graag op het podium staan organiseert hij onder andere het Britse Festival of the Spoken Nerd. Mocht u zich afvragen wat dat nu weer is, lees dan snel door, dan zit er misschien wel een filmpje voor u in.

Eenrichtingsverkeer

Eerst gaan we het hebben over diodes. Ook zo’n woord dat je wel eens gehoord hebt, maar wat het nu precies zijn… Mould verwoordt legt het simpel uit: het zijn elektronica-onderdelen die elektrische stroom de ene kant op doorlaten en de andere kant op helemaal niet doorlaten. Een soort gedwongen eenrichtingsverkeer voor elektriciteit dus.

Als u niet voor uw hobby zelf printplaatjes in elkaar soldeert (het is een beetje op zijn retour, heb ik begrepen) dan hoor ik u nu denken: ‘Nou èn?’ En inderdaad, er zijn wel meer weerstandjes, transistortjes en andere pieletjes waarvan je de werking niet doorgrond. Toch zijn diodes wel meer dan zomaar een stukje suffe elektronica. En dat heeft alles met de energietransitie te maken.

Halfgeleidend, super fascinerend

Want: wij moeten allemaal over op LED-verlichting. Maar heeft u er wel eens bij stilgestaan waar LED voor staat? Welnu het betreft hier een ‘Light Emitting Diode’. Een lichtgevende diode dus! Wat blijkt - jaag je stroom door een diode heen, dan willen ze graag lichtgeven. Hoe dat precies werkt, laat Mould natuurlijk in de video zien. Evenals het super fascinerende feit dat het ook andersom werkt: als je een diode blootstelt aan licht, dan zet het ding stroom op het net (of: de stroomkring waarop deze is aangesloten). Daarom zijn zonnepanelen óók gemaakt van diodes!!!!

Wel zijn er natuurlijk verschillende soorten diodes, waarvan de een aanzienlijk beter is om van licht stroom te maken en de ander juist beter om van stroom licht te maken. Maar het principe blijft hetzelfde.

Goed, hoe werkt dat nu? Wel, kijk maar (waarschuwing: het wordt nu wel ingewikkeld. Maar kijk ‘m eerst maar gewoon helemaal af, dan zul je zien dat je toch een heleboel snapt):

Als je je nu nog afvraagt wat het Festival of the Spoken Nerd behelst èn wilt weten hoe elektronen met fotonen interacteren (allemaal superrelevant, het bovenstaande in acht nemende), kijk dan vooral ook even naar Moulds vrolijke live-optreden in de video hieronder: