Schrijver Hanna Bervoets bouwt aan een ­indrukwekkend oeuvre van romans, scenario’s en korte verhalen. Wetenschap en technologie zijn terugkerende thema’s in haar werk. De Ingenieur stelde haar zeven gewetensvragen over techniek.

Wat is het laatste dat u zelf heeft gerepareerd?
‘Ik kocht een spencervest in de kringloopwinkel waar de knopen al snel vanaf vielen. Die heb ik er vorige week aangenaaid.’  

Voor welk probleem zouden ze eindelijk eens iets slims moeten verzinnen?
‘De huidige medicijntekorten in Europa.’

Waarvan denkt u: ik wou dat ík dat had uitgevonden?
'In de jaren zeventig deed bioloog Marsha Falco onderzoek naar het genetisch materiaal van herdershonden. Om de verschillende eigenschappen van genen overzichtelijk weer te geven maakte ze kaartjes met symbolen, die van elkaar verschilden in kleur en vulling. Met de kaartjes bleek je ook leuk te kunnen spelen: het kaartspel Set was geboren. Inmiddels is Falco met haar man eigenaar van een spelletjes­imperium. Een fantastisch verhaal. Zelf fantaseer ik ook wel eens over rijk worden door de ontwikkeling van een bord- of kaartspel.’  

Welke technologische ontwikkeling baart u zorgen?
‘Het oorlogsrecht blijft op dit moment achter bij de inzet van AI-­gedreven wapens. Er zijn voordelen aan het gebruik van kunstmatige ­intelligentie bij een oorlog. Oekraïne schijnt niet zonder te kunnen en het kan veel soldatenlevens schelen. Maar in zowel Gaza als ­Oekraïne zijn er ook veel burgerslachtoffers gevallen door ontploffende drones. Kinderziekten van een nog onvolledig ontwikkelde techniek? Misschien zéggen overheden dat alleen maar, als excuus. Beide scenario’s vind ik angstaanjagend.’ 

Mijn voorspelling is dat AI vooral een handzame tool is bij het schrijven van formulematige genreboeken, zoals thrillers of liefdesromannetjes

Hanna Bervoetsschrijver

Bent u bang dat robots uw werk overnemen?
‘Nee. In de literaire wereld gaat het veel over de vraag of generatieve taalmodellen uiteindelijk het werk van schrijvers overnemen. Mijn voorspelling is dat AI vooral een handzame tool is bij het schrijven van formulematige genreboeken, zoals thrillers of liefdesromannetjes. De literaire roman echter ontleent z’n aura en status nu juist aan de auteur en het idee dat die een bepaalde intentie heeft met het werk. Bovendien is de literaire roman vaak multi-interpretabel en gelaagd, en ik vermoed dat de lezer afhaakt op het moment dat hij weet dat die lagen zonder bedoeling zijn gegenereerd. Wel denk ik dat AI als tool ook literaire auteurs kan inspireren. Jammer dat de klimaatimpact ervan zo groot is.’    

Wat is de favoriete app op uw telefoon?
‘Ik gebruik twee telefoons: een Alcatel uit 2013 met simkaart en een smartphone, een Google Pixel. Overdag probeer ik de smartphone niet te gebruiken, om niet te afgeleid te raken. ’s Avonds gaat de Pixel dus pas aan, dan gebruik ik Instagram en streamingsdiensten. Mijn favoriete app is de camera.’  

Gelooft u in Frankenstein?
‘Tegenwoordig wordt Frankenstein van de Engelse Mary Shelley vaak opgevat als cautionary tale: een waarschuwing om niet te veel in te grijpen in de natuur. Maar toen de roman begin negentiende eeuw verscheen, gold het als een boek over opvoeding. De ­grootste fout van professor Frankenstein is dat hij zich afkeert van zijn creatie en nalaat het monster goed op te voeden. Ik geloof niet dat de techniek bezig is de mens te verdringen. Maar als we naar het verhaal van Frankenstein kijken, kunnen we misschien concluderen dat technische creaties goede ouders nodig hebben. Ik betwijfel of tech­miljardairs als Elon Musk, Mark Zuckerberg en Jeff Bezos dat op dit moment zijn.’

Portret: Merlijn Doomernik