Om succesvol te kunnen zijn, zou de halfgeleiderindustrie in ons land zich meer moeten focussen op bepaalde deelgebieden. Dat zegt Invest-NL, dat gisteren een rapport presenteerde.
 

Invest-NL is een investeringsfonds van de overheid dat geld vrijmaakt voor belangrijke maatschappelijke transities en voor jonge, veelbelovende ondernemingen die lastig durfkapitaal kunnen vinden.

Drie gebieden

Op het gebied van halfgeleiders in Nederland is focus nodig op drie strategische technologiegebieden, zegt Invest-NL in het rapport ‘Semicon Deepdive: Setting New Ambitions’ (persbericht) dat het gisteren presenteerde tijdens het TNO Semicon Event in Eindhoven. De drie gebieden zijn: het combineren van chips, het beter meten hoe de productie verloopt, en het werken met nieuwe, modulaire ontwerpen.

Drie continenten

De wereldwijde halfgeleiderindustrie draait om enkele zeer grote bedrijven, op verschillende continenten. Heel simpel gezegd bouwen Europese bedrijven veel van de machines die in een chipfabriek staan; doen de Verenigde Staten het ontwerp van de chip en produceert Azië de chips. ‘De drie continenten hebben elkaar bij de ballen’, verwoordde de Twentse hoogleraar Bram Nauta het een paar jaar terug. ‘Elk van de drie heeft een belangrijk stukje van de puzzel in handen, wat de boel in balans houdt.’

Luchtfoto van de Icheon Campus van chipfabrikant SK Hynix ten oosten van Seoul. Foto: SK Hynix

Europa moet zelfvoorzienender worden

Maar de geopolitieke verhoudingen zijn in rap tempo aan het schuiven, of onduidelijk aan het worden. Daarom is het belangrijk geworden voor Europa om veel zelfvoorzienender te worden op het gebied van halfgeleiders. Nederland heeft nu een stevige positie, constateert Invest-NL, met wereldspelers als lithografiemachinebouwer ASML en een levendig ecosysteem van innovatieve startups en scale-ups.

‘Maak stevige keuzes’

Maar huidig succes is nooit een garantie voor de toekomst, weet iedereen. Maak daarom stevige keuzes, bepleit Invest-NL, op basis van internationale technologieontwikkelingen én waar Nederlandse bedrijven goed in zijn.

Concentreer je daarbij op de onderwerpen heterogene integratie, metrologie & inspectie, en nieuwe IC-architecturen op basis van chiplets, adviseert Invest-NL de industrie na uitgebreid onderzoek.
 

Lees ook het achtergrondartikel ‘Zo worden computerchips kleiner, sneller en zuiniger’ dat in juli 2024 verscheen in De Ingenieur.
 

Verschillende chips in één package

Heterogene integratie is het combineren van verschillende soorten chips om een bepaalde functionaliteit te krijgen. Het aantal transistoren dat op één enkele chip past, loopt tegen zijn grenzen aan. Daarom maken bedrijven krachtigere systemen door verschillende losse chips, die zelfs van verschillende materialen kunnen zijn gemaakt, in één package te stoppen.

Gaat de productie van een chip goed?

Onder het kopje ‘Metrologie en inspectie’ vallen technieken om door te meten of de productie van een chip goed gaat en of bepaalde laagjes of structuurtjes op exact de juiste plek terechtkomen. Het maken van een chip vergt het neerleggen van vaak tientallen laagjes op elkaar, een langdurig proces dat in de chipfabriek wel een paar maanden in beslag kan nemen. Een laagje dat net een paar micrometer verkeerd wordt neergelegd, kan een hele batch chips waardeloos maken.

Voorbeeld van een chiplets-aanpak. Foto: Intel

Minichips

Het bouwen van chips op basis van chiplets, ten slotte, is het derde aanbevolen focusgebied. Chiplets – een door de sector verzonnen woord – zijn gespecialiseerde minichips die samen één slimme, krachtige chip vormen. Deze aanpak zorgt er ten eerste voor dat de ontwerpkosten voor startups drastisch omlaag kunnen. Ten tweede wordt het ook mogelijk om de nogal kapitaalintensieve productie van chips efficiënter en schaalbaarder te organiseren. Dit maakt het wat gemakkelijker om nieuwe bedrijven te financieren, denkt Invest-NL. ‘Uiteindelijk versterkt dit het verdienvermogen van Nederland binnen Europa’, valt te lezen in het persbericht.

Negen landen slaan handen ineen

Het maken van scherpere keuzes is in lijn met de aanpak van Europa. Recent besloot een groep van negen Europese landen met halfgeleiderbedrijven binnen de grenzen, op initiatief van Nederland, om de handen ineen te slaan. ‘Deze landen werken binnen de Semicon Coalition aan een gezamenlijke strategie om te komen tot een complementaire waardeketen’, zei Serpil Tascioglu, directeur Topsectoren & Industriebeleid bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat gisteren tijdens het TNO Semicon Event. Het idee achter deze aanpak is dat de landen uitgaan van waar hun bedrijven goed in zijn. Door elkaar te ondersteunen en aan te vullen, kan Europa een sterkere positie veroveren in halfgeleiders, zo is de hoop.

 

Lees ook het achtergrondartikel ‘Zo worden computerchips kleiner, sneller en zuiniger’ dat in juli 2024 verscheen in De Ingenieur.

 

Openingsbeeld: een silicium schijf waar honderden chips op zitten. Foto: imec