In juni is een bijzondere film te zien op een festival in Sheffield, Verenigd Koninkrijk. The Moment gaat over een duistere toekomst, waarbij de kijker met zijn gedachten (onbewust) kan bepalen hoe het verhaal verloopt.

The Moment is geregisseerd door Richard Ramchurn, een onderzoeker aan de University of Nottingham. Hij bouwde verschillende algoritmes die de hersenactiviteit van iemand vertalen naar de film. Als je minder goed oplet, zal de montage net iets vlotter worden, begint een volgende scene of verhaallijn en de soundtrack wordt wat agressiever. Dat moet je aandacht grijpen, waarna de film weer rustiger wordt.

Op die manier hoopt Ramchurn dat er een samenspel ontstaat tussen gedachten en film. Je gemoedstoestand hangt immers af van wat je ziet, maar nu hangt wat je ziet ook af van je gemoedstoestand.
 

Simpele hoofdband

Om te meten wat je denkt en voelt, gebruikt Ramchurn een vrij simpele headset: een hoofdband die de hersenactiviteit meet. Of die informatie ook echt te vertalen is naar een cijfer dat de hoeveelheid aandacht weergeeft, valt alleen te bezien. Vaak meten dergelijke hoofdbanden een boel verschillende hersengebieden tegelijkertijd, dus is het moeilijk om één bepaalde emotie of gedachte op te pikken. Dat maakt de film meer een experiment dan een showcase voor een betrouwbare nieuwe techniek.
 

Beeld: Richard Ramchurn

De film bestaat uit drie losse verhaallijnen, die zich afspelen in een wereld waar brein-computerbesturing normaal is geworden. De drie verhaallijnen staan min of meer op zichzelf, waardoor de software naar een ander verhaal kan schakelen als iemands aandacht verslapt. Een andere setting met nieuwe personages geeft de oppepper die nodig is; in Ramchurns ervaring verandert de film elke 6 seconden om iemand bij de les te houden.
 

Drie keer zo veel materiaal

Heel praktisch is deze manier van filmmaken niet. Ramchurn moest voor een beleving van een halfuur anderhalf keer zoveel materiaal filmen en zes keer zoveel muziek bedenken. Het grootste gedeelte van de film blijft dus onzichtbaar voor de meeste kijkers; iedereen krijgt een half uur te zien, en volgens de makers zijn er miljoenen verschillende combinaties van alle beelden te maken.

Is The Moment de volgende stap is in filmkijken, na 3D, Imax en 4D (Lees: 'Bioscoop met bewegende stoelen nu in Nederland')? Het is ook de ultieme gepersonaliseerde film; je onderbewuste brein zorgt ervoor dat de film op elk moment boeit. In een tijd waarin media steeds gepersonaliseerder zijn, kan dit soort hersentechniek misschien wel helpen. Maar dan stap je wel af van het samen kijken van een film.