De scheepvaart is een enorme bron van CO2-uitstoot. Elektrisch varen heeft de toekomst. De overheid geeft het goede voorbeeld door veerponten te elektrificeren.

Het Beste van 2022
Aan het einde van het jaar blikt De Ingenieur traditiegetrouw vast vooruit op het volgende jaar. Welke technologieën breken door? Welke technische oplossingen gaan het verschil maken voor onze samenleving? Wij hebben er elf voor u uitgelicht in het speciale dossier Het beste van 2022.

Wat is-ie stil, zullen de passagiers van de NZK 101 ­misschien denken. De vraag is hoeveel er in de gaten ­hebben dat ze zich op een van de eerste volledig elektrische veerponten van Nederland bevinden.

Sinds afgelopen zomer zet de Amsterdamse openbaarvervoersdienst GVB een elektrische veerpont in. Inmiddels varen er twee: beide op het Noordzeekanaal in Velsen. De ponten zijn ruim veertig meter lang en niet alleen voor fietsers en voetgangers toegankelijk, maar ook voor auto’s en vrachtverkeer.

Komend jaar levert de scheepswerf van Holland ­Shipyards Group in Hardinxveld-Giessendam nog zeker drie elektrische schepen af, ter vervanging van de huidige Noordzeekanaal-veerponten die nog dateren uit de jaren dertig. Ook op verbindingen over het IJ binnen de Amsterdamse ring zullen ze dan worden ingezet. 


Verduurzaming is de trend

Programmamanager Casper van der Werf van het GVB is trots op de veerponten. ‘De vorige schepen waren aan vervanging toe en verduurzaming is de trend, ook voor de gemeente. Je koopt schepen niet voor een paar jaar: ze moeten zeker dertig jaar meegaan.’

Pas zes jaar geleden verving het GVB een reeks IJ-veren. Toen werd uiteindelijk gekozen voor een hybride variant. Het ­systeem van koppelen en opladen was indertijd nog niet goed uitontwikkeld, legt Van der Werf uit.

‘Dat geeft wel aan hoe snel het gaat met de elektrificatie’, zegt hij. ‘Binnen een paar jaar tijd van “lastig” en “nooit geprobeerd” naar “het werkt, laten we het doen!”’

De nieuwe schepen zijn vergelijkbaar met de hybrideversie, maar de generator heeft plaatsgemaakt voor een veel groter accupakket van in totaal vijftienduizend kilogram met een capaciteit van 675 kilowattuur.



Stekkerdoos op bovendek

Nieuw is de stekkerdoos, aan de zijkant van het bovendek. Nog voor het veer aan de noordkant van het Noordzeekanaal aanmeert, beweegt een hoge arm met een stekker zich naar het schip toe. De stekkerdoos opent zich en slokt de stekker op, waarna het opladen kan beginnen. Het opladen gaat volledig automatisch: Ă©Ă©n druk op een knop in de kajuit is voldoende.

‘In drie minuten, de tijd dat het schip stilligt, krijgen we er zo tachtig kilowattuur in’, zegt Van der Werff. Het oplaadsysteem werkt bij alle weersomstandigheden, ook bij zware storm. 

Hoewel het elektrische veer al een paar maanden meedraait, is het finetunen nog niet afgerond. Waar het accupakket tot voor kort bij elk bezoek aan de noordkant werd opgeladen, wat neerkwam op drie keer per uur, daar gebeurt dat nu alleen nog als de batterijlading onder de 58 procent komt.

‘Hoe minder bewegingen, des te beter voor de accu’s en de oplaadarm’, zegt Van der Werf.


Foto: GVB
Â