Een algoritme kan het risico op borstkanker bij een vrouw net zo goed inschatten als een ervaren dokter. Een nieuw onderzoek laat zien dat een getraind computerprogramma uitstekend risicovol borstklierweefsel kan herkennen, ook al is dat voor artsen normaal nattevingerwerk.

Read this article in English

Daarmee is borstkanker de zoveelste aandoening waar de computer een arts evenaart of voorbij streeft. Hartaanvallen en autisme zijn bijvoorbeeld al beter te voorspellen door een computer dan door een dokter, net als veel vormen van kanker.

 

Dicht weefsel

Vaak wordt een tumor, ook door een computer, echter pas laat ontdekt. In voorstadia is er immers nog weinig van te zien. Maar bij borstkanker weten artsen dat er wél een indicatie is: de hoeveelheid dicht borstklierweefsel. Dat is het weefsel in de borst dat geen vet is, zoals melkklieren. Ten eerste lijkt er een verband te bestaan tussen dicht weefsel en het ontstaan van kanker. Ten tweede zorgt het weefsel ervoor dat een eventuele tumor minder makkelijk zichtbaar is op een mammogram.

Mammogram met tumor (rechtsonder). Beeld: National Cancer Institute

Reden genoeg voor artsen om de hoeveelheid dicht weefsel goed in te schatten. Via een mammogram proberen ze te zien waar dicht weefsel aanwezig is, maar dit is niet altijd duidelijk; verkleuringen op de scan kunnen ook iets anders zijn. Daarom combineren ze de foto met kennis over de leeftijd en levensstijl van de gescande vrouw.

 

Leren uit het verleden

Het onderzochte algoritme (Volpara, een commerciëel beeldherkennings-programma) doet precies hetzelfde. Door uit het verleden te leren welke omstandigheden en beelden duiden op veel dicht weefsel, kan de computer ook nieuwe patiënten analyseren. Aan de hand van het mammogram en de klinische data schat het programma de kans op borstkanker in. En daar blijkt het ongeveer even goed in als de arts.

De onderzoekers bekeken in totaal meer dan 6500 vrouwen over een tijd van 8 jaar. De computer evenaarde de arts in schattingen van de hoeveelheid dicht weefsel; de nauwkeurigheid verschilde maar een paar procent.

 

Kostbare tijd

Een algoritme dat betrouwbaar een inschatting van iemands kankerrisico kan maken is hard nodig. Artsen hebben het namelijk druk, en het analyseren van een mammogram van een gezond iemand kan kostbare tijd kosten. Als een computer een eerste schifting kan maken en alleen risicogevallen naar de arts kan sturen, wordt de zorg een stukje efficiënter.

Beeld: National Cancer Institute