Studenten van de TU Eindhoven reizen maandag naar Finland, waar ze een brug van ijs, versterkt met papiervezels, gaan bouwen. Het bouwwerk van 65 m lang en 9 m hoog, de grootste ijsbrug ooit, is gebaseerd op een ontwerp van Leonardo da Vinci. Als alle vooraf uitgevoerde berekeningen kloppen, is de brug sterk genoeg om een auto van 2 ton te dragen.

Het meest opvallende aan het project in het dorpje Juuka, in het oosten van Finland, zijn de gebruikte bouwmethoden en het materiaal. De studenten spuiten water met fijne papiervezels erin laagje voor laagje op een mal, waarna het water bevriest. De vezels zijn nodig voor extra sterkte van het materiaal. Vezelversterkt ijs heeft zelfs een naam: pykrete, naar de bedenker van het spul, de Brit Geoffrey Pyke.

Spuiten tegen een mal

De mal bestaat uit een gigantisch zeil, 2500 m2 groot, dat wordt opgeblazen tegen een web van opgespannen touwen. Zo ontstaat een complex gevormde ‘ballon’ waar het water tegenaan wordt gespoten. ‘We grappen er wel eens over dat het iets weg heeft van een bilnaad’, vertelt masterstudent Building Technology Thijs van de Nieuwenhof. Samen met medestudent Roel Koekkoek en begeleider ir. Arno Pronk vormt hij het kernteam.

Schets van de bouwmethode. Een netwerk van touwen overspant een 'ballon' die wordt opgeblazen. Tegen deze mal wordt water gespoten, dat meteen bevriest. Zo ontstaat laagsgewijs de brug.

Auto over de brug

Op 13 februari, als het bouwwerk hopelijk is voltooid, wordt de lucht uit de ballon gelaten. Op dat moment moet de brug zijn eigen gewicht dragen. Als demonstratie van de structurele sterkte van de brug zal er een auto met een gewicht van 2 ton overheen rijden. ‘Als de brug voor die test slaagt, stellen we de brug ook open voor voetgangers. We gaan dan uiteraard het bouwwerk goed monitoren, maar we hebben alle vertrouwen in onze berekeningen‘, aldus Van de Nieuwenhof. Het bouwwerk moet het pronkstuk worden van het ijsfestival in Juuka.

Spuitbeton

Bouwen met ijs lijkt misschien spielerei, maar in koude landen wordt het echt toegepast. Zo zijn sommige wegen in Canada van ijs gemaakt, dat met vezels is versterkt. Verder lijkt het opspuiten van ijs op het gebruik van spuitbeton, dat in de bouw wordt toegepast. Begeleider Arno Pronk doet al jaren onderzoek naar spuitbeton.

Bouwwerk uit ijs

Het is voor de derde keer dat studenten van de faculteit Bouwkunde van de TU Eindhoven een bouwwerk uit ijs maken. Zo werd vorig jaar in hetzelfde dorp de ‘Sagrada Familia’ gebouwd. Uit ervaring weet het projectteam dat er allerlei dingen mis kunnen gaan. Vooral het weer kan een probleem zijn. Om succesvol te kunnen bouwen met pykrete mag het hoogstens -7 ºC zijn. Van de Nieuwenhof: ‘Momenteel is het overdag nog boven nul daar, dus dat moet snel gaan veranderen.’

Pompen verstopt

Ook is stroomuitval in Finland aan de orde van de dag, doordat hoogspanningskabels knappen onder het gewicht van ijs dat eraan hangt. Daarom nemen de studenten noodaggregaten mee. Met de kou is het sowieso lastig werken, want door de vorst raken pompen verstopt en gaan andere onderdelen eerder stuk. Van de Nieuwenhof: ‘In Nederland leggen we niet voor niets de bouw stil bij vorst.’

Dag en nacht

Het project draait op zo’n 150 studenten en vrijwilligers, die in ploegendiensten dag en nacht het ijskoude water (goed voor 900 ton ijs) tegen de brug aan zullen spuiten. Zo hebben studenten van het Summa College in Eindhoven (mbo) de mixers gebouwd die de papiervezels door het water mengen. En studenten van de creatief-technische school Sint Lucas maken foto’s en video’s van het project. Daarnaast steken studenten uit België, Groot-Brittannië, Portugal, Zwitserland en Finland de handen uit de mouwen.

Meer details over het project zijn te lezen in de Volunteer Guide (pdf-bestand).

Bekijk hier de officiële video van vorig jaar, project Sagrada Familia:

Foto’s: Structural Ice / Bart van Overbeeke