Acht lastige vragen aan schrijver en rechts­filosoof Maxim Februari. Afgelopen maand verscheen zijn boek Doe zelf normaal, over hoe klimaat­verandering en intelligente technologieën de democratische rechtsstaat veranderen.


Wat is het laatste dat u zelf heeft gerepareerd?

‘Lezers van De Ingenieur zullen er niet erg van onder de indruk raken, maar dat is een scheefhangend kastdeurtje. Echt gerepareerd heb ik het trouwens niet. Ik heb het probleem omzeild door er een magneetsluiting op te zetten.’
 

Voor welk probleem zouden ze nu eindelijk eens iets slims moeten uitvinden?

‘Het lijkt me handig op mijn bureaublad een icoon van een portemonnee of spaarvarken te hebben met wat geld erin, voor kleine betalingen. Wil ik een online artikel lezen, dan is betalen daarvoor vaak omslachtig. Zo’n beurs waaruit je snel een bedragje kunt swipen zou een uitkomst zijn.’
 

Waarvan denkt u: ik wou dat ik dát had uitgevonden?

'Al van kinds af aan ben ik dol op de bakelieten lichtschakelaar. Schakel je daarmee een lamp aan, dan voel je dat ook echt. Bij moderne lichtknopjes heb ik dat veel minder. Een vriend heeft eens beloofd er een van de sloop voor me mee te brengen, maar daar wacht ik nog steeds op.
 

Welke technologische ontwikkeling baart u zorgen?

'De toenemende inzet van biometrie. Met systemen als gezichtsherkenning staan we meer informatie over onszelf af dan nodig is voor het vaststellen van onze identiteit. Er zijn zelfs mensen die hun DNA opsturen naar Google voor stamboomonderzoek. Ze realiseren zich niet dat ze daarmee ook informatie over hun familie afstaan en dat niet alleen verzekeraars en hypotheekverstrekkers, maar zelfs politici ervan misbruik kunnen maken.’
 

Bent u bang dat robots uw werk overnemen?

‘Mijn werk is niet te automatiseren. Op het gebied van het recht zijn inmiddels wel AI-adviseurs in opkomst, een soort chatbots die advies geven bij echtscheiding of ontslag. Ik zie vooral gebeuren dat dit tot een hausse aan rechtszaken zal leiden.’

Recycling van gedachten - wat ChatGPT doet - is een zwaktebod

Zijn de dijken hoog genoeg?

‘Hoog genoeg voor wat? Ik heb hier geen verstand van. Een tijd geleden ben ik van de Utrechtse Heuvelrug verhuisd naar de Betuwe. Pas later realiseerde ik me dat het vanuit het oogpunt van het stijgende water misschien niet heel verstandig was. Maar ik maak me geen zorgen.’
 

Welk sociale medium zou u niet meer willen missen?

‘De krant. Elke editie weer is de vrucht van samenwerking van journalisten, verslaggevers, correspondenten, columnisten, redacteuren, fotografen, illustratoren, schrijvers van opiniestukken en ingezonden brieven. Op mijn wekelijkse column krijg ik altijd vrij veel respons, veel gevarieerder dan wat ik op Twitter te horen zou krijgen in een bubbel.’
 

Dilemma, u moet kiezen: een deadline missen of stiekem ChatGPT inzetten?

‘Ik schrijf al 23 jaar zo'n wekelijkse column [kort na het interview stopte Februari met zijn wekelijkse bijdrage aan NRC, red.], dus weet wel dat ik in noodgevallen oude gedachten kan recyclen om de deadline te halen. Wie op ChatGPT terugvalt, doet eigenlijk hetzelfde. Maar recycling is een zwaktebod. Schrijven gaat over het ontwikkelen van verse gedachten en over vooruitgang, schepping, niet om hergebruik van iets dat er al was.’ 
 

Doe zelf normaal. Menselijk recht in tijden van datasturing en natuurgeweld
Maxim Februari | 144 Blz. | € 22,50 | e-book 13,99


Foto: Niek Stam