Stop verlaging researchbudget
Nederland is de negatieve uitzondering waarvan de overheid als enige zijn onderzoeksbudget de komende jaren gaat verlagen, zelfs in absolute getallen. 'We verliezen onze aantrekkingskracht op de internationale markt van toptalent', aldus Dirk Jan van den Berg tijdens de 3TU innovatiebijeenkomst in Rotterdam.
Ook al was de innovatie & technologieconferentie van de 3TU-federatie vooral bedoeld als showcase, de twee keynotesprekers, voorzitter Dirk Jan van de Berg van 3TU en Alexander Rinnooy Kan van de Nationale Wetenschapsagenda, konden het niet nalaten de stormbal te hijsen over het geld dat de overheid uittrekt voor onderzoek. 'Nederland is een van de weinige waar het budget reëel achteruit gaat', aldus Rinnooy Kan. Ook het topsectorenbeleid heeft daarin geen verandering gebracht. 'De hoop was dat het zou leiden tot extra financiering vanuit het bedrijfsleven, maar het omgekeerde is gebeurd. Dat stelt heel indringend de vraag aan de orde welke lange-termijnperspectief die topsectoren hebben voor de academisch onderzoek.'
Van den Berg liet een grafiek zien waaruit blijkt dat de financiering door de overheid achteruit gaat van 6,2 miljard in 2014 naar 5,5 miljard in 2019. 'Investeringen in een goede researchinfrastructuur en in mensen komen in het gedrang.' Voor de - internationale - aantrekkingskracht van de tu's op jong talent noemde hij het desastreus dat van de onderzoeksvoorstellen van jonge onderzoekers hooguit 10% wordt gehonoreerd. 'We belanden zo langzamerhand in een crisissituatie.'
Tijdens een forumdiscussie signaleerde directeur Eppo Bruins van de Stichting Toegepaste Wetenschap (STW) dat de onderzoekswereld de afgelopen 25 jaar niet erg succesvol is geweest in het lobbyen voor extra fondsen. 'We hebben een inspirerend verhaal nodig.'
Zowel Rinnooy Kan als Van den Berg hopen dat de Nationale Wetenschapsagenda dat verhaal zal gaan bieden. Voor die agenda kunnen burgers, instituten, bedrijven en wie niet al vragen formuleren die het onderzoek moet zien te beantwoorden. Er zijn inmiddels een kleine 12.000 vragen ingediend. Rinnooy Kan: 'In november presenteren we de uitkomst'
Financieel is het topsectorenbeleid mislukt
Van den Berg overhandigde Rinnooy Kan namens de drie technische universiteiten, de Wageningen Universiteit en STW en TNO een door technologie gïnspireerde onderzoeksagenda. Daarin formuleren onderzoekers rond de tien zogeheten global challenges welke onderwerpen aan bod zouden moeten komen. Opvallend daarin is de nadruk op betrokkenheid van verschillende discplines, niet alleen de technische maar ook van de humane wetenschappen. Want een mooie techniek voor energiebesparing, voedsel of mobiliteit bepaalt niet ls enige hoe die wordt gebruikt, het menselijk gedrag is minstens zo bepalend. De voorstellen leggen ook veel nadruk op gebruik van big data, en het ontwikkelen van nieuwe mogelijkheden in proeftuinen, fieldlabs en dergelijke. (Foto's Bram Saeys)
De samenvatting van de Agenda voor Nederland Inspired by technology is hier beschikbaar.