Het opruimen van op het strand aangespoelde olievaten is duur. Met het project Space Accountants willen Arcadis en de Universiteit Utrecht achterhalen van welke schepen de vaten afkomstig zijn. 
 

Bureau: Arcadis
Project: Space Accountants
Dit is een van inzendingen voor De Vernufteling 2024. Van 14 tot en met 24 mei 2024 kunt u stemmen op uw favoriet. Een overzicht van alle inzendingen vindt u hier.


Regelmatig spoelen op de Nederlandse stranden olievaten aan met afgedankte smeerolie. Deze zijn op volle zee overboord gegooid. Omdat de burgemeester van een strandgemeente volgens de wet op de strandvonderij, eigenaar is van alles dat aanspoelt, betaalt de gemeente de kosten voor het opruimen van deze vaten. En omdat van buitenaf niet te zien wat er in een vat zit, kunnen die kosten flink oplopen.


Satellietgegevens

Het project Space Accountants van het ingenieursbureau Arcadis en de Universiteit Utrecht wil hierin verandering brengen. De onderzoekers bouwden een computer­model dat de weg van zo’n vat, gestuurd door wind- en waterstroming, reconstrueert.

Vervolgens gebruikt het satellietgegevens van de beweging van schepen in de Waddenzee en de Noordzee om het schip dat het vat heeft gedumpt te achterhalen. Zo kan de rekening van het opruimen naar de vervuiler.

Het model combineert wereldwijde modellen voor oceaanstroming met gedetailleerde modellen voor waterstroming in de Wadden- en Noordzee van Deltares en atmosferische modellen van het KNMI. De scheepsroutes zijn AIS-data: signalen die de schepen uitzenden, opgevangen door de kustwacht of satellieten. 


Ameland en Terschelling

De factor tijd speelt in de reconstructies een grote rol, legt onderzoeker Bas Altena van Universiteit Utrecht uit, want die bepaalt met welk schip de route van het gedumpte vat samenvalt. Altena: ‘Vergelijk het met kleiduif schieten, waarbij het pad van de duif en de kogel op precies hetzelfde moment moeten samenkomen.’ 

Op dit moment zijn de onderzoekers bezig met het uitwerken van de modelresultaten van een tiental olievaten die zijn aangespoeld op Ameland en Terschelling in de Waddenzee. De eerste lijst met verdachten wordt binnenkort verwacht.


Foto: Laura Conijn