Een computerspel kan eerstehulpartsen beter maken in hun taak om ernstig gewonde patiënten op de goede manier door te verwijzen. Dat blijkt uit onderzoek in de Verenigde Staten.

Als er op de eerste hulp van een ziekenhuis een gewond persoon binnenkomt, moet een arts op basis van een aantal kenmerken van de verwonding razendsnel beslissen wat hij of zij moet doen met de patiënt. Behandelen in het eigen ziekenhuis, of doorsturen naar een gespecialiseerd traumacentrum, vaak bij een groter (academisch) ziekenhuis? Dit proces van beslissen heet triage.

Omdat in dit soort gevallen vaak geen tijd is voor het rustig afwerken van checklists (zie ook het kader verderop), gebruikt de arts zijn of haar ervaring met eerdere gevallen, gecombineerd met snelle tests en medische kennis van de opleiding om snel een zo goed mogelijke beslissing te nemen. En hier komt natuurlijk ook een dosis intuïtie bij kijken.
 

Doorverwijzen

Een bekend probleem in de VS is dat patiënten regelmatig in een klein ziekenhuis worden gehouden, terwijl het voor de uitkomst van de patiënt beter was geweest om door te verwijzen naar een groter ziekenhuis, dat gespecialiseerd is in ernstig trauma. Onderzoek dat gisteren online verscheen bij het wetenschappelijke tijdschrift PNAS laat zien dat het oefenen met serious games artsen kan helpen om betere inschattingen te maken.
 

Bron: pxhere.com


iPad

Aan het onderzoek deden 320 eerstehulpartsen mee, die werden onderverdeeld in vier groepen. Elke groep kreeg een andere bijscholing. De eerste groep speelde een game op een iPad waarbij de arts op basis van klinische kenmerken (wonden, bloeddruk, ademhaling, aanspreekbaar enzovoort) snel moet beslissen waar een reeks patiënten heen moest: konden ze hier blijven of moesten ze naar een groter ziekenhuis? Na een tijdje moest de proefpersoon beschrijven welke kenmerken de patiënten gemeen hadden die waren doorverwezen.

De tweede groep speelde een andere soort game, waarbij de arts ook beslissingen moest nemen. De artsen in groep 3 kregen een ouderwetse bijscholing met behulp van studiemateriaal in de vorm van teksten en groep 4 kreeg helemaal geen oefening.
 

Oefenen met game heeft effect

Na de bijscholing deden alle proefpersonen een simulatie van de afdeling spoedeisende hulp, waarbij ze onder tijdsdruk echte spoedgevallen moesten beoordelen. Daaruit bleek dat artsen die een van de twee serious games hadden gedaan, duidelijk vaker patiënten correct doorverwezen naar het grote ziekenhuis dan de twee andere groepen – 18 % vaker. Oftewel: oefenen met een serious game kan een positief effect hebben. En oefenen met het lezen van studiemateriaal heeft geen enkele zin.

‘Dit leert ons dat het weinig zin heeft om artsen hun kennis te laten opfrissen door ze de richtlijnen opnieuw te laten lezen’, vertelt traumaspecialist Deepika Mohan van de University of Pittsburgh in de VS en eerste auteur van de studie aan de telefoon. ‘In plaats daarvan kun je ze beter een game laten spelen, waarin ze flink oefenen met het maken van inschattingen.’
 

Terugkoppeling

Het bewijs hiervoor is nog dun, maar het lijkt de moeite waard om serious games verder te onderzoeken. In de geteste games kregen de proefpersonen terugkoppeling als ze fouten hadden gemaakt en dat lijkt het cruciale punt. Mohan: ‘Als mens leren we van onze fouten. Dat is ook precies het probleem op de spoedeisende hulp. Als een arts onterecht iemand niet doorverwijst naar een groter ziekenhuis, dan krijgt hij of zij daar nooit feedback over. Dus die arts leert er ook niets van.’

Het zal nog wel even duren voordat serious games zijn doorgedrongen in het ziekenhuis. Maar Mohan wil doorgaan met dit onderzoek. ‘We willen de betrokkenheid van artsen vergroten. Vooral van de oudere, want nu zien we dat vooral de jongere artsen open staan voor dit soort technologie.’

Een van de serious games uit het onderzoek is gratis te verkrijgen in de Apple Appstore: 'Shift: The Next Generation'.
 

Op de eerste hulp

Wie wel eens een ziekenhuisserie heeft gezien, kan zich een voorstelling maken van de stress die heerst op de eerste hulp van een ziekenhuis. Nu is zo’n tv-serie gedramatiseerd, feit is wel dat de artsen op de spoedeisende hulp onder grote druk staan bij het nemen van beslissingen op leven en dood.
Een paar voorbeelden. Er komt een tachtigjarige vrouw binnen die van de trap is gevallen. Ze is bij kennis en aan de buitenkant bekeken heeft ze niet veel verwondingen. Maar binnenin haar lichaam? Zijn er botten gebroken; zitten er bloedingen die levensbedreigend zijn?
En daar brengt een ambulance alweer de volgende patiënt. Een jongeman met een schotwond. Dat ziet er heftiger uit dan de eerste patiënt, maar deze jonge vent heeft waarschijnlijk meer kans om te overleven, omdat de ernst van de situatie direct goed wordt ingeschat. Dit razendsnel beslissen wat er met de patiënt moet gebeuren heet triage. De eerstehulparts heeft vaak vijf tot tien patiënten tegelijk op zijn afdeling die snel moeten worden beoordeeld.