Tim Berners-Lee, de vader van het world wide web, komt met een nieuw initiatief. Hij noemt het Solid, en het moet een platform worden waar de gebruiker bepaalt wat er met zijn of haar data gebeurt, en niet de megabedrijven die nu de datascepter zwaaien op het web. 

Berners-Lee heeft de afgelopen jaren in het geniep gewerkt aan Solid, maar nu wordt het serieus: hij heeft zijn taken bij het Massachusetts Institute of Technology en het World Wide Web Cosortium teruggeschroefd om zich zo veel mogelijk op het nieuwe platform te storten. Hij richtte een bedrijf op, Inrupt. Dat bedrijf moet de commerciële ruggengraat van Solid worden, en Inrupt moet een infrastructuur leveren waarop het nieuwe web kan leven. 

De financiering komt voorlopig van een investeringsmaatschappij. In de toekomst moet Inrupt geld verdienen door bijvoorbeeld apps te bouwen voor bedrijven. 

 

Motor van ongelijkheid

Volgens Berners-Lee is er een grote behoefte aan persoonlijke controle over data. Het web is ‘verworden tot een motor van ongelijkheid en verdeeldheid, geleid door machtige partijen die de motor gebruiken voor hun eigen gewin’, aldus een blogpost van de computerwetenschapper.  
 

Graphic van de werking van Solid. De gebruiker (rechts) geef een app (links) toegang tot bepaalde data, maar weigert toegang tot andere gegevens.


Om dat aan te pakken moeten mensen hun eigen data terugpakken. Dat kan met Solid: je bepaalt daar zelf waar je data wordt opgeslagen, wie welke delen van je gegevens zien en welke apps je gebruikt. Het hele project is open source: iedereen kan de code voor Solid zien en gebruiken om nieuwe projecten te starten. 

 

Decentraal

Decentralisatie is een belangrijk onderdeel van Solid. Alles gebeurt vanuit de gebruikers, en niet via een centraal geleid platform met een hoofdkantoor in Silicon Valley. Lee wil bijvoorbeeld een gedecentraliseerde versie maken van Alexa, de luisterpaal van internetgigant Amazon. Alexa reageert op stemcommando’s en kan dingen bestellen, informatie opzoeken of kookwekkers zetten. Lee wil iets soortgelijks bouwen, zonder dat er data bij Amazon terechtkomt en gebruikt wordt om (onder andere) advertenties te maken. 

Hoe Lee dit alles wil doen blijft nog in het midden. Deels zijn stemassistenten als Alexa of Siri zo succesvol omdat ze alle gesprekken die ze opvangen gebruiken om het algoritme te verbeteren. Daardoor herkennen ze meer woorden en kunnen ze op steeds meer commando’s reageren. Maar als je een decentrale luisterpaal wilt maken, waar haal je dan de data vandaan om het luisteralgoritme te trainen?
 

Uiterlijk van de developers-kit van Inrupt

 

Commercieel

Volgens Berners-Lee is de combinatie van Open Source en een professioneel gerund bedrijf (in de vorm van Inrupt) de sleutel tot succes. Open Source levert de technologie, het bedrijf de commerciële toepassingen waar bedrijven én gebruikers behoefte aan hebben. Maar in tegenstelling tot Google, Facebook of Twitter zal Inrupt niet onbeperkt data kunnen gebruiken. Het nieuwe web van Lee is immers zo opgezet dat je als gebruiker bepaalt of en wanneer een bedrijf toegang krijgt tot je gegevens. 

Of die combinatie gaat werken zal de tijd leren. Wel past Lee’s initiatief in een trend; in Nederland ging Openbook recentelijk van start, een alternatief voor Facebook waar de gebruikers ook zelf bepalen wat er met hun data gebeurt. Nu de vader van het web met een soortgelijk initiatief komt lijkt er serieus momentum voor een internet waar je data en privacy niet te grabbel worden gegooid.

Beeld: Tim Berners-Lee in 1990, vlak na de uitvinding van het World Wide Web. Credit: ITU Pictures