Vanaf vandaag tot en met zondag spelen in Eindhoven de beste robotvoetbalteams van Europa tegen elkaar. Tijdens het gratis toegankelijke RoboCup European Open 2016 in het Evoluon zijn de robotvoetballers in verschillende klassen aan het werk te zien. Ook is er een wedstrijd voor zorgrobots.


Centraal tijdens dit evenement staan wedstrijden tussen teams met robots, die op een klein voetbalveld, zonder tussenkomst van mensen, van elkaar proberen te winnen. Er zijn verschillende klassen, variërend van kleine ronde schijven die tegen een golfbal schoppen, tot mensachtige robots op twee benen. Het bekendst is de Middle Size League, de klasse waarin het team van de TU Eindhoven, Tech United, een aantal keer wereldkampioen is geworden.


Veel beter geworden

In de tien jaar dat de competitie bestaat, zijn de voetballende robots enorm veel beter geworden, zegt René van de Molengraft, chef d’équipe van de TU/e-teams. ‘Vergeleken met vroeger maken ze veel meer combinaties en kunnen ze sneller beslissen. Dat is het knappe: via beeld- en andere sensoren krijgt zo’n robot een waterval aan informatie binnen, waaronder veel ruis natuurlijk, en daaruit moet hij snel een goede beslissing maken. Ga ik lopen met de bal, pass ik hem door, en waarheen dan. De hedendaagse robots redeneren heel robuust.’


Mister Robocup

Van de Molengraft, in het dagelijks leven universitair hoofddocent robotica aan de TU Eindhoven, is vanaf  het eerste begin betrokken bij het robotvoetbal en wordt vaak ‘Mister Robocup’ genoemd. Volgens hem kan de ‘serieuze’ roboticawereld profiteren van de kennis die wordt opgedaan bij het robotvoetbal. ‘Een robot is een system of systems, dus eigenlijk té complex door alle deelsystemen. Als je dan gewoon maar bottom up begint bouwen aan zo’n apparaat, wat sommige teams doen, dan is dat verre van ideaal.’

‘De laatste jaren snappen steeds we beter hoe het wél moet: door een hiërarchie van lagen in te bouwen die onafhankelijk van elkaar werken.’ Van boven naar beneden zijn dat:

  • de strategie van het team,
  • de rollen van de robots,
  • de acties die ze kunnen uitvoeren,
  • de vaardigheden die ze daarvoor nodig hebben,
  • de basisbewegingen van een robot, en ten slotte
  • de hardware die het allemaal moet uitvoeren.


Van de Molengraft: ‘Als je een robot dan een nieuwe move wil aanleren, dan hoef je alleen in één laag wat aan te passen en dan gaat het vanzelf goed. Deze manier van ontwerpen maakt dat de robot beheersbaar, schaalbaar en onderhoudbaar is. Dit principe is overigens niet alleen door ons ontdekt, de hele robotgemeenschap beweegt langzaam deze kant op.’


Zorgrobots

Daarnaast is er in Eindhoven een wedstrijd voor zorgrobots, de @Home League, waarin zorgrobots verschillende klusjes moeten opknappen. Denk aan het herkennen van zijn baasje in een grote groep mensen; het probleemloos navigeren in een omgeving en het verplaatsen van voorwerpen. De grootste uitdaging daarbij is dat de robot dat ook in een voor hem onbekende ruimte moet gaan doen. De zogeheten Restaurant Challenge vindt namelijk plaats in een ‘echte’ omgeving, zoals een restaurant of een winkelcentrum. Hierbij zegevieren de robots die het beste met verandering kunnen omgaan.
 

Naast voetbalwedstrijden kunnen bezoekers zich vermaken
met allerlei robotjes.

Van de Molengraft: ‘Stel je voor: als de robot even niet kijkt, verschuif je een tafel. Dan moet hij wel nog steeds die tafel opnieuw kunnen herkennen. Hij heeft een geometrisch model in zijn database dat hij moet kunnen koppelen aan bepaalde features die hij waarneemt, zoals vier hoeken en vier poten bijvoorbeeld. Om realtime te kunnen handelen, moet hij dat dertig keer per seconde kunnen. Je kunt je voorstellen dat dat ook nogal wat vergt van de hardware.’


De RoboCup European Open 2016 is gratis toegankelijk. Kijk voor meer informatie in het programma.


Foto's: impressies van een eerder RoboCup-toernooi. Bron: Bart van Overbeeke.