Mobiele machine raffineert gras tot grondstof
Door gras te ontleden kan het ook dienen als bron van veevoer voor kippen of varkens en als kunstmest. Vanaf morgen moet blijken of de nieuwe raffinagemachine van Grassa dat voor elkaar krijgt.
Deze vrijdag gaat de nieuwe raffinagemachine van Grassa aan de slag met het najaarsmaaisel op een proefboerderij in het Zuid-Hollandse Zegveld. ‘We moeten dan waarmaken dat onze nieuwe machine de producten levert die we beloven’, zegt Bram Koopmans, procestechnoloog bij het jonge bedrijf.
Het idee achter het raffineren van gras is dat het waardevolle stoffen bevat die veel beter zijn te benutten dan het alleen als voer aan een koe te geven. ‘Het is rijk aan eiwitten en mineralen, veel meer dan de koe zelf nodig heeft.’
Vier producten
Het uit elkaar pulken van het gras gaat in verschillende stappen: eerst worden de grascellen mechanisch opengebroken. De machine perst die pulp vervolgens tot sap en vezels. Door dat sap te stremmen, klonteren de eiwitten samen, die vervolgens worden gescheiden en gedroogd. Uit het overgebleven sap, de wei, wordt met nanofiltratie eerst de fosfor gehaald, het sap dat overblijft is rijk aan stikstof en kalium. Zo worden uit het gras vier producten gemaakt:
- eiwitten die prima zijn te verwerken tot veevoer voor kippen en varkens;
- fosfor, waar in de kunstmestindustrie veel vraag naar is;
- de wei die de boer kan gebruiken als biomeststof;
- vezels die geschikt zijn als krachtvoer voor koeien of om er papier mee te maken.
Dat de vezels geschikt zijn als krachtvoer lijkt vreemd wanneer de eiwitten er al uit zijn gehaald. ‘Dat valt wel mee, we halen de eiwitten er voor zo’n zestig procent uit, dan zit er voor de koe nog genoeg in. Dat lagere eiwitgehalte is eigenlijk alleen maar goed omdat het eiwitgehalte van het najaarsgras vaak te hoog om direct aan de koe te voeren. De boer gebruikt dan maïs als bijmengsel om dat eiwitgehalte te verlagen.’
De verschillende producten maken grasraffinage lonend, verwacht Koopmans. ‘De hoogwaardige eiwitten zijn te vermarkten, en we halen vijftig procent van het fosfaat uit de kringloop. Bovendien maakt het voor de machine niet uit of er bij regen wordt gemaaid, zodat de boer veel minder afhankelijk is van het weer.’
Ter plekke raffineren
Vanaf komende vrijdag moet blijken of de machine inderdaad in staat is om al die producten te leveren. ‘De machine doet zijn werk wel, we willen nu laten zien met welke kwaliteit we de genoemde producten kunnen leveren.’
Eén machine die dit alles kan en bovendien gemakkelijk op een trailer is te vervoeren, daar zit een duidelijke ontwerpfilosofie achter. ‘Door ter plekke, daar waar het gras wordt gemaaid, de raffinage te doen, voorkomen we gedoe met de opslag en transport van vers gemaaid gras.’ In Zegveld is de machine een week bezig om het gras vier hectare weidegrond te verwerken. ‘We kunnen vervolgens naar de volgende klus.’ De machine draait op biodiesel. ‘Die levert ook de warmte die we voor de raffinage nodig hebben.’
Waterhyacint
Van die mobiele inzetbaarheid is eind vorige maand al gebruik van gemaakt door in opdracht van het waterschap Aa en Maas de exotische waterplant Grote Waternavel in de machine te stoppen. ‘Waterschappen hebben last van dit soort woekerplanten, omdat ze sloten helemaal dichtgroeien.’ De producten die de machine bij die proef leverde worden nu onderzocht op bruikbaarheid. ‘Onze machine is geschikt om allerhande groen te raffineren. Bij gras weten nu heel goed wat voor producten we produceren en wat die waard zijn.’
Openingsfoto: de nieuwe machine van Grassa die komende week zijn producttest ondergaat.