Eerste kleurenröntgen van mens gemaakt

Met behulp van technologie uit de Large Hadron Collider, is het Nieuw-Zeelandse ingenieurs gelukt om een 3D-röntgenfoto te maken in kleur. De techniek kan artsen helpen om sneller en beter een diagnose te stellen. 

Het bedrijf MARS Bioimaging scande onlangs voor het eerst een mens in kleur, zo lieten het bedrijf gisteren weten. Eerder gebruikten artsen al een kleine scanner voor onderzoek naar tumoren, botten en verstopte aderen. Een menselijk lichaam in een scanner was tot nu toe echter niet mogelijk. 

De scanner gebruikt een speciale chip die in staat is om elk lichtdeeltje dat op de chip valt te registreren. Als een röntgenstraal door het lichaam passeert, kan de chip zien hoe de golflengte van de straal is verschoven door het weefsel dat hij in zijn reis door het lichaam tegenkwam.
 

Als je normaal een rontgenfoto laat nemen, stuurt de radioloog stralen door je lichaam. Aan de andere kant zit een sensor die kijkt hoeveel energie de stralen op de rit door je lichaam kwijt zijn geraakt. 

De kleurröntgen werkt op dezelfde manier, maar de straling valt op een speciale chip. De chip ziet veel meer detail dan een gewoon röntgenapparaat en kan zo ook de kleur van een doorkruist object bepalen. Hij doet dat door op verschillende golflengten te meten hoeveel energie de röntgenstraal verloor. Dit levert verschillende absorptiespectra. Gaat de straal door botten (calcium) dan worden andere golflengten geabsorbeerd dan wanneer ze bijvoorbeeld door vet gaan.

Met software is die informatie vervolgens om te zetten in een driedimensionaal kleurenbeeld met veel details. Dat is mede mogelijk doordat computers tegenwoordig veel meer berekeningen kunnen maken dan in de tijd dat röntgenapparaten werden ontworpen. En de chip kan zo gedetailleerd zien omdat hij al 20 jaar in ontwikkeling is.

Techniek uit de Large Hadron Collider

De chip werd namelijk ontwikkeld voor de Large Hadron Collider, de grote deeltjesversneller van het CERN bij Genève. Daar gebruiken natuurkundigen hem om de deeltjes die ontstaan bij een botsing tussen tot hoge snelheid opgejaagde protonen te registreren. Dat zulke specifieke techniek nu ook nuttig blijkt in de medische wereld komt vaker voor; de MRI-scanner komt ook direct voort uit de deeltjesversnellerswereld. 

De kleinere tests op tumoren lijken veelbelovend, aldus de makers van de kleurenröntgen. Artsen zien meer in kleur en kleine onregelmatigheden vallen eerder op. Daardoor kunnen mensen sneller en beter geholpen worden, zo is de hoop. De komende maanden zullen er klinische tests met de scanner worden gedaan in Nieuw-Zeeland. 
 

Openingsfoto: de pols met een horloge.