Een nieuwe wereldkaart toont voor alle kusten de extreme zeewaterstanden. Landen die niet over die gegevens beschikten zijn nu beter in staat zich op  mogelijke wateroverlast voor te bereiden.

De wereldkaart komt voort uit een dataset, het resultaat van het werk van het kennisinstituut Deltares en het Instituut voor Milieuvraagstukken van de VU Amsterdam. Deze week presenteerden ze de datasetmet hoogwaterstanden. Het gaat om extreme waterstanden die zich eens in de honderd jaar kan voordoen. Die data  zijn belangrijk voor beleidsmakers zodat ze weten waar ze aan toe zijn en zich kunnen voorbereiden. In de laaggelegen kustgebieden, die het grootste risico lopen bij extreme waterstanden, wonen wereldwijd zo’n 600 miljoen mensen.

Op regionale schaal zijn de gegevens over hoogwaterstanden al wel bekend. Zo weet Rijkswaterstaat vrij precies wat zich voor extreme waterstanden aan de Nederland kust kunnen voordoen. Maar op wereldschaal waren dit soort gegevens nog niet beschikbaar. ‘Onze dataset voorziet daar nu in’, zegt drs.ir. Martin Verlaan, onderzoekers hydrodynamica van Deltares. Hij ontwikkelde het Global Tide and Surge Model waarmee de zeewaterstanden zijn berekend.


Roosters

Verschillende ontwikkelen maakten de samenstelling van de dataset mogelijk: de reconstructie van weerdata over de periode 1974-2014, gegevens over zeewaterdiepten en de mogelijkheid om in het computermodel te werken met zogeheten ongestructureerde roosters. ‘Midden op zee mogen de roostervakken groter zijn dan vlak bij de kust, en die rekentechniek beheersen we nu.’

De uitkomsten van het model zijn geverifieerd met de gemeten hoogwaterstanden in de genoemde periode. ‘De match is verbluffend. Het verschil in de stormvloeddata (combinatie van hoog tij en storm) is minder dan 20 cm.’ De voorspelling bij tropische stormen is minder goed. ‘Cyclonen zijn relatief klein, ons model is daarvoor nog te grof.’

Voor het samenstellen van de dataset zijn de hoogst voorkomende waterstanden in het genoemde tijdvak genomen en vervolgens geëxtrapoleerd. ‘Het is dezelfde methode die we voor Nederland gebruiken.’

De dataset met extreme waterstanden is publiek toegankelijk. Verlaan: ‘De volgens stap is het doen van toekomstvoorspelling: wat is de invloed van klimaatverandering op de hoogwaterstanden.’

Openingsillustratie: de wereldkaart met extreme zeewaterstanden. Download hier de kaart (jpg).