Acht lastige vragen aan historicus en schrijver John-Alexander Janssen. Zijn onlangs verschenen, derde roman Va-banque (uitgeverij Arbeiderspers) speelt zich af in de wereld van de scheepvaart.
 

Wat is het laatste dat u zelf heeft gerepareerd?

‘Dat is meteen een gewetensvraag, want veel verder dan het oliën van een paar piepende scharnieren (telt dat?) of het dichtplamuren van een gat in de keukenmuur kom ik niet. Als ik echt ver terugga in de tijd, dan kom ik waarschijnlijk uit bij… jawel, mijn fietsband: ook niet echt imposant, hè? Ook niet effectief trouwens: twee dagen later moest ik alsnog naar de fietsenmaker.’

Bent u bang dat robots uw werk overnemen?

‘Uiteindelijk niet, al zijn er tegenwoordig wel literaire algoritmen die boeken schrijven. Maar de vraag is – en daarom ben ik vooralsnog niet werkelijk bezorgd – zou je als lezer een briljante roman van een algoritme willen lezen? Is er dan wel sprake van een auteur? Ik denk dat dat toch zou afdoen aan de leeservaring.’
 
Wat is – na de smartphone – uw favoriete gadget? 

‘Mijn draadloze oortjes. In principe ben ik geen groot liefhebber van gadgets, maar hierin kan ik niet anders dan een verbetering zien van mijn oude set, met snoertje.’

Welke technologische ontwikkeling baart u zorgen?

‘In het algemeen vind ik de ontwikkeling van medische technologie vrij snel gaan. Zo las ik laatst over een man die met een in zijn hersenen geïmplanteerde chip van een hardnekkige dwangneurose was afgekomen. Fijn, maar die chip veranderde zijn hele karakter. De behandelend specialist kon letterlijk aan een knop draaien. Nog afgezien van de kwetsbaarheid van dat soort technologie denk ik dat we zo al snel op een hellend vlak komen.’

Welk sociale medium zou u niet meer willen missen?

‘Het enige sociale medium dat (nog?) niet en masse wordt bevolkt door de narcistische, dan wel kattenfoto-makende, dan wel pedante of ronduit ruziezoekende medemens: LinkedIn.’  

Voor welk probleem zouden ze nu eindelijk eens iets slims moeten uitvinden?

‘Laat ik fors inzetten: waarom is er nog steeds geen rendabele, op grote schaal toepasbare technologie om CO2 af te vangen? En wat bescheidener: waarom bestaat er geen bruistablet of pil die ons gebit op orde houdt, zodat de tandarts verleden tijd is?’ 

Waarvan denkt u: ik wou dat ik dat had uitgevonden!

‘De kookwekker. Nee, serieus, er zijn zoveel dingen die handig zijn, maar jaloers word ik er niet van. Wel zijn er boeken geweest die ik graag had willen schrijven. Het was bijvoorbeeld leuk geweest als men het over of Misdaad & Straf van John-Alexander Janssen had…’ 

Dilemma: een volledige technische opleiding zo met een chip in het brein getransplanteerd krijgen of een absoluut geheugen verwerven?

‘Dat absolute geheugen! Hoe oneindig rijk zou het leven niet zijn als je mooie dingen altijd kon onthouden en opnieuw kon ervaren? En als je op elk moment voor de vuist weg allerlei dichters en filosofen zou kunnen citeren. Maar dan wel op één voorwaarde: dat het niet impliceert dat ik nooit meer wat zou kunnen vergeten. Want vergeten is essentieel. Zonder vergeten zou het leven ondraaglijk zijn.’
 

Va-banque
John-Alexander Janssen | Blz. 352 | € 21,99


Foto: Emma Wouters