De aanleg van een elektrisch supergrid is weer een stapje dichterbij gekomen: ABB heeft een 525 kV hoogspanning gelijkstroomkabel ontwikkeld die 2600 MW over 1500 km kan transporteren, met een stroomverlies van maximaal vijf procent.


Testinstallatie van de 525 kV gelijkstroomkabel.

Een duurzame energietoekomst heeft baat bij goede hoogspanningsverbindingen over grote afstand. Bijvoorbeeld om zonne-energie vanuit Spanje of van verder weg te transporteren naar Nederland, of Duitse offshore windstroom naar het industriële zuiden.

De 380 kV hoogspanningslijnen zoals we die in onze omgeving kennen hebben allemaal wisselstroom: over relatief korte afstanden is dat de meest efficiënte manier. Maar over grotere afstanden, boven de 80 km, heeft hoogspanningsgelijkstroom de voorkeur vanwege geringer verliezen.
De eerste hoogspanning gelijkstroomkabel (HVDC) in ons land is de NorNed, die het Nederlandse netwerk over een afstand van 580 km verbindt met het Noorse, zodat we gebruik kunnen maken van de daar aanwezige waterkracht. De kabel is dubbel uitgevoerd en werkt op 2 x 225 kV.

Momenteel installeert netbeheerder Tennet op het Duitse deel van de Noordzee een hvdc-kabel voor de offshore windparken die daar in aanbouw zijn. De langste kabel is die van 2375 km die in Brazilië in aanbouw is.

Met de nieuwe kabel maakt ABB een sprong van het maximale voltage van 320 kV naar 525 kV. Met die hogere spanning kan de kabel aanzienlijk grotere vermogens aan, van 1000 naar 2600 MW, terwijl de afstand tussen stations wordt vergroot van 1000 naar 1500 km, met transmissieverliezen van maximaal vijf procent.

Hogere spanning kan alleen met beter isolatiemateriaal, en vooral daaraan is de technische doorbraak te danken. Samen met kunststoffenfabrikant Boreales is een materiaal ontwikkeld met extreme elektrische isolatie-eigenschappen: bij gelijke hoogspanning zijn de lekstromen een factor honderd kleiner dan in het tot nu gebruikte isolatiemateriaal. Daarnaast moesten nieuwe aansluitstukken worden ontworpen.
Concrete projecten voor de nieuwe kabel kon ABB nog niet noemen. ‘We hebben hem ontwikkeld in antwoord op een duidelijke marktvraag, dus die projecten komen wel’, aldus ABB-woordvoerder Leo Pols.