De lancering van de ruimtetelescoop James Webb is met een paar dagen uitgesteld tot op zijn vroegst 22 december. Dat maakte NASA gisteravond bekend. Er is een klemband losgeschoten in het complexe apparaat en de komende dagen moeten tests uitwijzen of er niets beschadigd is.

De James Webb Space Telescope (JWST) is de ruimtetelescoop die de ruimtevaartorganisaties van de VS, Canada en Europa samen hebben bedacht en ontwikkeld.

Het zeer complexe apparaat gaat na lancering op 1,5 miljoen kilometer van de aarde om de zon cirkelen. Van daaruit gaat Webb infraroodlicht opvangen uit de ruimte en daarmee beelden maken van de nevels waar sterren en planeten worden geboren, maar ook van exoplaneten (planeten die rond andere sterren cirkelen). Astronomen verwachten zeker nieuwe dingen te ontdekken met dit zeer geavanceerde nstrument.
 

Dieper het heelal in kijken

De James Webb is op alle vlakken beter dan zijn voorgangers, zoals Hubble. ‘Dankzij zijn grotere schotel is hij gevoeliger en kijkt hij dieper het heelal in. Maar hij gaat ook scherpere beelden maken’, zegt astronoom Ewine van Dishoeck van de Universiteit Leiden tegen De Ingenieur in een groot artikel over de James Webb, dat verschijnt in het aankomende decembernummer.

De Webb kwam 12 oktober per schip aan in Frans-Guyana, waar de lanceerinstallatie van ESA is. Daar vinden nu de laatste voorbereidingen plaats voor de lancering, die oorspronkelijk gepland stond voor 18 december.
 

Zo werkt de James Webb Space Telescope. De primaire spiegel van 6,5 meter diameter vangt infrarood licht op en stuur het via een secundaire spiegel naar de verschillende instrumenten.

 

Incident

In een blogpost vertelt NASA dat het incident zich voordeed tijdens werkzaamheden ter voorbereiding van de satelliet in de hal in Kourou, Frans-Guyana, die onder de verantwoordelijkheid van lanceerder Arianespace worden uitgevoerd.

‘Technici waren bezig met de voorbereidingen om Webb aan de adapter van de draagraket te bevestigen, die wordt gebruikt om de ruimtetelescoop in de bovenste trap van de Ariane 5-raket op te nemen’, schrijft NASA. ‘Toen liet plotseling, niet gepland, een klemband los waarmee Webb aan de adapter van de draagraket wordt bevestigd. Dit veroorzaakte een trilling door de hele telescoop.’
 

Schade aan de telescoop?

Meteen heeft NASA een commissie samengebracht die gaat onderzoeken of de trilling schade heeft aangericht aan de telescoop. Aan het eind van deze week treedt die naar buiten met de uitkomsten van de tests die nu worden gedaan.

NASA, ESA en CSA zullen niet lichtzinnig omgaan met deze problemen, want de telescoop heeft al een lange weg afgelegd. De eerste ideeën voor Webb stammen uit eind jaren negentig. Met de ontwikkeling en de bouw van het apparaat was een kleine acht miljard euro gemoeid. Pas als helemaal duidelijk is dat de James Webb in orde is, zal de lancering plaatsvinden. Houd de berichten van NASA in de gaten, want wordt vervolgd.


Openingsfoto: De James Webb Space Telescope tijdens een proef bij bouwer Northrop Grumman, waarbij het vijflaags zonnescherm wordt uitgeklapt. Foto Chris Gunn / NASA