Een eiland op de Doggersbank is de meest efficiënte manier om grote windparken ver weg op de Noordzee te combineren met stroomverbindingen naar en tussen de omringende landen, aldus de visie van netbeheerder TenneT.

De Doggersbank.

Nu windparken in de Noordzee nog betrekkelijk dicht bij de kust worden gebouwd, volstaan stopcontacten ter plekke, maar dat verandert wanneer er sprake is van grootschalige ontwikkeling, in de orde van honderden gigawatt, waarbij windparken verder weg op zee komen te liggen.

Op een gegeven moment loont het om op de Doggersbank een of meerdere eilanden aan te leggen met meerdere functies, aldus de presentatie van TenneT afgelopen vrijdag. Ze dienen als stopcontact voor windparken die meer centraal op de Noordzee komen te liggen. Vanuit het eiland gaan er verbindingen naar de omringende Noordzeelanden en het eiland is te gebruiken als werkhaven en verblijfplaats.


Voordelen

Uiteraard vergt zo’n eiland aanlegkosten, maar de voordelen  geven voor TenneT de doorslag.

  • Het eiland biedt ruimte aan vele connectoren om windparken op aan te sluiten. Die hoeven dus niet steeds apart op zee te worden geplaatst. De aanleg van zo’n stopcontact is op een eiland vele malen goedkoper dan elk apart in zee.
  • Het eiland combineert het aansluiten van de windparken op de netwerken van de afzonderlijke landen met verbindingen tussen de landen. Waar er nu apart kabels zijn gelegd om Nederland te verbinden met Engeland, Denemarken en Noorwegen en om windparken aan te sluiten, worden die nu in één systeem gecombineerd.
  • Het eiland is ook een werkeiland, met een haven en verblijfplaats voor enkele duizenden mensen. Vooral voor werk aan windparken ver op zee betekent dit een enorme kostenbesparing omdat er veel minder vaar- en vliegbewegingen nodig zijn.
Het windeiland Doggersbank.

Volgens TenneT is zo’n eiland al rendabel wanneer er zo’n 30 tot 40 GW aan windvermogen omheen komt te staan. Precieze berekeningen zijn er nog niet. Het gaat TenneT er nu vooral om het idee bij de regeringen van de diverse Noordzeelanden onder de aandacht te brengen.


Fourageergebied

TenneT heeft voor de locatie zijn oog laten vallen op de Doggersbank. De zee is er relatief ondiep, wat scheelt in de aanlegkosten van het eiland en de eromheen liggende windparken, en hij ligt redelijk centraal.

De Doggersbank geldt echter ook als de paaikamer voor de vissen in de Noordzee, en is voor sommige zeevogels een belangrijk foerageergebied.  De netbeheerder heeft zijn plannen dan ook in nauw overleg met milieu- en natuurorganisaties opgesteld. Het eiland beslaat niet meer dan 0,2 % van het oppervlak van de Doggersbank, en lokaal hard substraat is voor de biodiversiteit op zee gunstig. Naar de invloed op foeragerende vogels, met name Jan van Genten, is nog verder onderzoek nodig. TenneT benadrukt dat er op dit onderwerp nog het nodige werk aan de winkel is, vooral tijdens de aanlegfase.


IJmuiden Ver

Locatie pilot bij IJmuiden Ver.

Als eerste pilot van een stroomhub annex werkeiland denkt Tennet aan de ontwikkelingen van de locaties IJmuiden Ver en East Anglia. Beide windparken liggen vlak naast elkaar bij de grens van het continentale plat van Nederland en Engeland, en een opgesteld vermogen van in totaal 13 GW is voldoende voor een light uitvoering van een eiland dat dient als stopcontact en verbinding tussen Nederland en Engeland. De aanleg van beide windparken is voorzien tussen 2025 en 2030.

In de verre toekomst zou het Doggersbankeiland ook kunnen dienen als locatie om de opgewekte stroom om te zetten in waterstofgas of methaan, die dan kan worden opgeslagen in de vele inmiddels lege gas- en olievelden in de buurt.

De visie van Tennet is een praktische invulling van het Noordzee Windplan dat eind april tijdens de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam  werd gepresenteerd ('25.000 windturbines in de Noordzee') . TenneT heeft voor dat plan ook de nodige input geleverd.

Onlangs kwamen de energieministers van de Noordzeelanden met elkaar overeen om bij de exploitatie van windenergie op de Noordzee nauw te gaan samenwerken, lees hier het persbericht.