In de strijd tegen propaganda, misinformatie en nepnieuws op Facebook wil het bedrijf van Mark Zuckerberg nu mensen inhuren. Een extern factcheck-bedrijf zal berichten controleren als ze door Facebook-gebruikers zijn aangemerkt als mogelijk nepnieuws.

Het is een knieval van Facebook, dat lange tijd claimde dat nepnieuws geen probleem was en dat zij geen rol had in het cureren van berichten. Het verschijnen van nepnieuws rond de Amerikaanse verkiezingen kwam het sociale netwerk echter op veel kritiek te staan. Doordat Facebook te weinig deed aan nepnieuws, dat vooral in conservatieve pro-Trump-kringen massaal werd gedeeld, bleven aperte onwaarheden onbesproken. Het publiceren van nepnieuws blijft overigens ook na de verkiezingen nog steeds doorgaan.


Disputed

Facebook trachtte na alle kritiek iets te doen aan de 'user interface' door het makkelijker te maken om nepnieuws te rapporteren. Daarnaast wilde het bedrijf het algoritme dat echt van nep nieuws moet onderscheiden verbeteren ('Nepnieuws bestrijd je niet met algoritmen').

Facebook kondigt nu aan om als nepnieuws gerapporteerde berichten te laten checken door Poynter’s International Fact-Checking Network. Als deze (niet aan Facebook gelieerde) organisatie ontdekt dat nieuws niet klopt, dan krijgt het een label met het woord 'disputed' (betwist). Dergelijke berichten zullen ook lager in de newsfeed verschijnen.

Hoewel Facebook nepnieuws dus niet zal verwijderen, hopen het bedrijf valse berichtgeving hiermee minder prominent te maken. In de laatste weken voor de verkiezingen van het Amerikaanse presidentschap waren onware of propagandistische berichten volgens sommige metingen populairder dan het echte nieuws.

Daarnaast zorgt de website er nu voor dat links met het betwist-label geen geld meer kunnen verdienen met hun berichtgeving. Bovendien kunnen dergelijke berichten niet worden gepromoot om hoger in de tijdbalk van mensen te komen. Daarmee hoopt Facebook te voorkomen dat mensen zoals de Macedonische nepnieuws-producenten rijk worden van berichten die mensen graag willen lezen, of ze nu waar zijn of niet.


Schaduwzijde

De schaduwzijde van de maatregelen van Facebook: kwaadwillenden kunnen echt nieuws rapporteren, waarna het mogelijk lang duurt voor het Fact-Checking Network klaar is met het verifiëren. Wat er tot die tijd met het bericht gebeurt is onduidelijk. Als het meteen minder hoog in de feeds komt na een rapportage, kan echt nieuws worden weggedrukt door valse rapportage. Als er aanvankelijk niks wordt gedaan is het echte nieuws veilig, maar zal ook nepnieuws langer blijven rondzweven, waardoor dat de kans heeft om viraal te gaan voordat het wordt gecheckt . Alles hangt dus op de snelheid waarmee de factcheckers kunnen werken.

Beeld: Hamazasp