Wat is pijnlijker, gelijkstroom of wisselstroom? Hoe komt dat? Bij welk voltage begint de pijn van elektrische stroom onverdraaglijk te worden? En hoe verschilt daarin de tong van de gewone huid? Dat zijn vragen waarmee YouTube-ster Mehdi Sadaghdar zich bezighoudt in zijn video’s. Hij zweert bij het experiment – meten is weten – en als er een proefkonijn nodig is, is hij dat altijd zelf.

En ja, hij zet zichzelf echt onder stroom, en niet kinderachtig ook. Elektroden waar de vonken vanaf spatten, plaatst hij zonder blikken of blozen op zijn tong. Als hij een lage frequentie instelt voor de wisselstroom, 5 Hz bijvoorbeeld, zie je zijn tong in die frequentie trillen. Met twee op het lichtnet aangesloten draadjes laat hij een gloeilamp branden voordat hij de draadjes onbeschermd in het water steekt. Soms maakt hij hierbij toespelingen op zijn Iraanse afkomst.

Ook in minder spectaculaire demonstraties, waarin hij bijvoorbeeld de elektrische weerstand van het menselijk lichaam meet, spreken multimeters en andere apparaten duidelijke taal. Alles valt te faken, maar soms is  het eenvoudiger om dat niet te doen.

Mocht het erop lijken dat dit alleen maar flauwekul oplevert, dat is niet zo. De mythe dat lichtnetstroom in water onmiddellijk een dodelijk vuurwerk ontsteekt, wordt op een degelijke manier onderzocht en weerlegd. Proefondervindelijk stelt hij vast dat wisselstroom pijnlijker is dan gelijkstroom, doordat het menselijk lichaam daar een lagere weerstand (nou ja,impedantie) voor heeft.

Nu en dan onderbreekt Mehdi zijn pogingen zich te elektrocuteren voor constructiever werk. Zo laat hij zien hoe je een auto kunt starten met een tiental AA-batterijen. Niet door deze direct op de startmotor aan te sluiten, want de inwendige weerstand van de batterijen is te groot om de vereiste stroomsterkte te halen. Wat wel lukt, is de accu met de AA-cellen een stukje opladen, zodat die vervolgens de motor kan starten. Ook legt hij uit hoe een taser werkt, en hij bouwt met eenvoudige onderdelen een eenvoudig, werkend voorbeeld. Hij maakt een elektromagnetisch geweer, een elektrische tandenborstel en een herbruikbare zevenklapper.

Intussen laat hij geen gelegenheid voorbij gaan om zichzelf zogenaamd per ongeluk onder stroom te zetten. Daarbij kan hij behoorlijk de pias uithangen, bijvoorbeeld door zijn benen onnodig hoog de lucht in te gooien. Hoe flauw dit ook mag lijken, de voorspelbaarheid  wordt na verloop van tijd steeds grappiger. Zoals in de serie South Park het jongetje Kenny in elke aflevering jammerlijk omkomt, zo vraag je je ook bij Mehdi Sadaghdar elke keer vooral af hoe het ditmaal weer gaat gebeuren.

Bovendien weet Mehdi er elke keer een moraal aan vast te knopen, meestal op het gebied van laboratoriumveiligheid Let op plus en min, schakel je apparatuur altijd uit na een experiment, gebruik geïsoleerd gereedschap, check spanningen met je multimeter – dat soort dingen. Zo weet hij een erdienstelijke sandwich op te dienen van entertainment en  technische educatie.

tekst Herbert Blankesteijn