Mensen met een cognitieve beperking hebben vaak moeite om contact te maken. Maar ze reageren vaak wél goed op geluiden en aanrakingen, zo blijkt uit observaties. Een rugbybalachtig apparaat van de architecten Dennis Schuivens MDes en Jack Chen MDes maakt hier op een slimme manier gebruik van.

Wanneer twee mensen het instrument aanraken én elkaar, horen ze bijvoorbeeld stukjes uit een pianosonate van Chopin, het ruisen van de zee of het geklingel van een fietsbel. Dit slecht de sociale barrières, aldus Schuivens. ‘Wat ze precies te horen krijgen, hangt af van de manier van aanraken, zoals licht knijpen of op een arm tokkelen.

Er is dus genoeg variatie in de geluidsfragmenten om de aandacht – en elkaar – vast te houden.’ De variatie is verder niet willekeurig, onder meer doordat een algoritme ‘bij sommige geluiden fragmenten kiest op basis van regels uit de harmonieleer’.

 

Gesloten stroomkring

De zogeheten CRDL is gebaseerd op relatief simpele technologie. Op het houten apparaat zijn twee grote stukken vilt met zilver aangebracht die een onderdeel vormen van een elektrisch circuit binnenin het instrument.

Als twee personen deze stukken aanraken én elkaar vastpakken, is er een gesloten stroomkring en klinken er geluiden.

De weerstand van de kring varieert met de wijze van vasthouden en bepaalt zo welke geluiden er te horen zijn. ‘Kort door de bocht worden de gemeten weerstandsveranderingen door het algoritme gekoppeld aan een audiofragment.’

 

Anekdotisch bewijs

Het afgelopen jaar is er aardig wat anekdotisch bewijs verzameld dat het apparaat het contact verbetert. ‘Zo rapporteren zorgverleners dat gehandicapten opleven en op een speelse en toegankelijke manier contact maken, zowel met familieleden als verplegend personeel.’

Dat heeft nu ook de aandacht getrokken van de Radboud Universiteit Nijmegen en het Expertisecentrum voor Innovatieve Zorg en Technologie (EIZT). Beide instituten onderzoeken nu onafhankelijk van elkaar in hoeverre de CRDL helpt bij het maken van contact.

 

tekst Jeroen Akkermans
foto's CRDL