Een zeespiegelstijging deze eeuw van zo’n 74 cm stelt ruim 60 miljoen mensen in kustgebieden bloot aan overstromingsrisico, zo blijkt uit modelberekeningen van Deltares en het Instituut voor Milieuvraagstukken.

De getallen werden gisteren bekendgemaakt door Deltares-onderzoeker Dirk Eilander tijdens een persconferentie van de European Geosciences Union in Wenen. ‘Van de mensen die aan kusten wonen, wordt bij zeespiegelstijging gemiddeld 50 % meer blootgesteld aan overstromingsrisico.’ Daarbij is ook bodemdaling in de modelbereking opgenomen. In absolute aantallen bevindt het merendeel van die bedreigde mensen zich in de kustgebieden van Zuidoost-Azië, zoals is te zien op de kaart hieronder.
 

De overstromingskaart, met in rood het effect van bodemdaling en in blauw het effect van zeespiegelstijging.Download hier een grotere afbeelding.


Overstromingsmodel

Eilander baseert zijn voorspelling op het Global Tide and Surge Model dat Deltares samen met het Instituut voor Milieuvraagstukken ontwikkelde (lees: ‘Wereldkaart toont extreme zeewaterstanden’). Dat model is in staat om op basis van weergegevens en zeewaterdieptes voorspellingen te doen over de hoogwaterstanden.

Vervolgens is nagegaan hoeveel mensen die binnen 10 km van de kust tot 10 m boven zeeniveau wonen het risico lopen op overstroming bij stormen die zich eens in de honderd jaar voordoen. Eilander: ‘Daarbij is gecorrigeerd voor de demping van stormgolven op het land en het effect van de relatief korte duur van die stormen.’

Momenteel worden 43 miljoen mensen bij een storm die zich eens in de honderd jaar voordoet door overstroming bedreigd. Bestaande kustverdediging moet zorgen voor bescherming.


Meest extreme scenario

Voor de toekomstvoorspelling is uitgegaan van het meest extreme scenario van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), dat voor deze eeuw een zeespiegelstijging van gemiddeld 74 cm voorspelt, met een variatie tussen de 52 en 98 cm. Het aantal mensen dat met overstroming wordt bedreigd, neemt dan met 20 miljoen toe tot 63 miljoen. Daarbij is geen rekening gehouden met de toename van de bevolking langs de kustgebieden, die zich gezien de dominante migratiestromen waarschijnlijk wel zal voordoen.

Het effect van de zeespiegelstijging is het grootst in de Verenigde Staten, Egypte, Indonesië en Japan: het aantal mensen dat wordt blootgesteld aan overstromingsrisico neemt daar toe met meer dan 50 %. In Nederland is de toename met 20 % relatief bescheiden, omdat het grootste deel van ons land tot 10 km van de kust toch al onder de zeespiegel ligt.

Eilander kondigde aan dat het de bedoeling is om de effecten van sociaal-economische ontwikkeling en veranderende bevolkingsdichtheid langs kustgebieden in de modellen te betrekken, evenals de kwetsbaarheid van de kustbescherming. Hij verwacht dat het model zo beter kan voorspellen waar zich deze eeuw de grootste overstromingsrisico’s zullen voordoen.
 

Van alle natuurrampen die de mensheid overkomt, worden de meeste veroorzaakt door overstroming: die zijn verantwoordelijk voor 43 % van alle natuurrampen. Stormen zijn met 28 % een goede tweede, dan volgt 8 % door aardbevingen, aldus cijfers van het United Nations Office for Disaster Risk Reduction.

Openingsbeeld: overstroming in Manilla in 2012. Foto: Daily News