Is de zalmfilet nog wel goed? Voor producenten van bederfelijke waar is het verkopen van met bacteriën besmet voedsel een nachtmerrie. Onderzoekers van het Korea Advanced Institute of Science and Technology bedachten een betrekkelijk eenvoudige controlemethode: een laser ziet de krioelende bacteriën.

De gebruikte meetopstelling.

De essentie van de controlemethode zit in tijdsverloop. Neem vlees of vis zonder duidelijk zichtbare tekenen van bederf, er zijn dan nog weinig bacteriën. Wie een foto van het oppervlakte maakt  zal geen verschil zien tussen met of zonder bacteriën. Maar wordt er langer gekeken, denk aan enkele seconden, dan is dat verschil wel te zien. Zijn er geen bacteriën, dan verandert er niets aan het oppervlak van het materiaal, zijn er wel bacteriën, dan is hun beweging te signaleren.

Veranderend oppervlak

Onderzoekers van de Natuurkundefaculteit van het Korea Advanced Institute of Science and Technology bedachten dat een laser in staat is om dat effect te meten. Ze richten een laserbundel op het product en leggen vervolgens met een frequentie van 30 Hz gedurende enkele seconden de reflecties vast. Analyse van de zo verkregen gereflecteerde beelden levert inzicht in verandering vanhet oppervlak gedurended e meting. Is er geen verandering, dan is er niets aan de hand. Is die verandering er wel, dan zijn er bacteriën actief, lees hier hun paper op arxiv.

Onbesmet (links) en besmet product.

Voor de vlees- en visverwerkende industrie is regelmatige controle van het product essentieel. Controles gebeuren nu steekproefsgewijs waarbij een stukje van het materiaal wordt genomen en onderzocht. Dat is een nogal tijdrovende procedure, die ook gespecialiseerd personeel vereist.

De methode die de Zuid-Koreaanse onderzoekers hebben bedacht past in de vaak verregaand geautomatiseerde productielijn. Een paar seconden meten is voldoende, en kan ook door de verpakking heen, mits die doorzichtig is. De ontwikkelde software geeft een signaal wanneer er bacteriën zijn gesignaleerd.

Een van de meest recente grote affaires van voedselbederf was in 2012 met de gerookte zalm van de firma Foppen. Medewerkers daar hadden niet in de gaten dat zich op bepaalde productielijnen salmonellabacteriën hadden gevestigd en zo de zalmfilets konden besmetten. De Onderzoeksraad voor Veiligheid pleitte toen onder meer voor een betere controle bij de voedselproducent.