Atlas toont lichtvervuiling
De nieuwe atlas van lichtvervuiling laat zien hoezeer de natuurlijke donkerte van de nacht wordt verstoord door kunstlicht, met de Randstad als een van de hotspots. De samenstellers maken zich met name zorgen over de opkomst van blauw ledlicht.
De The New World Atlas of Artificial Night Sky Brightness is samengesteld door onderzoekers van het Light Pollution Science and Technology Institute in Italië, de National Oceanic and Atmospheric Administration uit de VS, het Duitse onderzoekscentrum voor Geowetenschappen en de Universiteit van Haifa en werd afgelopen vrijdag gepubliceerd in het tijdschrift Science Advances.
Burgermetingen
De onderzoekers gebruikten tienduizenden kaarten van het nachtlicht die werden geproduceerd door de Amerikaanse Suomi National Polar-satelliet. De lichtgegevens werden gekalibreerd met behulp van zogeheten Sky Quality meters. Deze relatief goedkope instrumenten meten de helderheid van de nacht. Dat gebeurde bij heldere hemel vanaf ruim 20.000 locaties op aarde, een vijfde van de metingen werd geleverd door participerende burgers. Daarmee heeft de kaart een betere kwaliteit dan een eerdere versie uit 2001.
De onderzoekers spreken van lichtvervuiling wanneer de hemel 1 % helderder is dan bij zijn inktzwarte natuurlijke toestand. In geval van een bewolkte hemel is de lichtvervuiling aanzienlijk sterker, minstens een factor tien.
Geen melkweg te zien
De meetresultaten maken duidelijk dat meer dan een derde van de mensheid de Melkweg niet meer kan zien vanwege de nachtelijke lichtvervuiling. In West-Europa is de nacht allen nog betrekkelijk ongeschonden in delen van Schotland, Zweden, Noorwegen, Spanje en Oostenrijk.
De effecten van de lichtvervuiling op de biosfeer zijn niet even duidelijk. Zeker is dat degenen die naar de sterrenhemel willen kijken er last van hebben. Maar ook (nacht)dieren zouden er last van kunnen hebben.
Blauw led-licht
De auteurs wijzen erop dat de mensheid met de opkomst van led-verlichting op een belangrijk keerpunt staan. Massale toepassing ervan in de nacht kan ertoe leiden dat de lichtvervuiling een factor twee tot drie zal toenemen. Vooral blauw ledlicht verstoort, omdat de atmosfeer dat het beste reflecteert, we hebben daar immers overdag de blauwe hemel aan te danken. Tegelijkertijd is ook ons biologische systeem extra gevoelig voor blauw licht.
De auteurs bevelen daarom in de nacht het gebruik van warmer ledlicht aan, dat ook minder door de atmosfeer wordt gereflecteerd. Vooral goedkope leds produceren veel blauw licht. Het uitdoen van het licht in de nacht is natuurlijk de beste oplossing, zowel tegen lichtvervuiling als voor energiebesparing.
Openingsfoto: het West-Europese deel van de nieuwe kaart van nachtlicht. Rood betekent een factor 5 tot 10 meer licht dan natuurlijk, wit meer dan 40 keer.
