De stengels van graangewassen hebben soms de neiging om te buigen en te knakken, wat funest is voor de oogst. Twents onderzoek wijst uit dat satellietbeelden kunnen helpen om dit probleem te voorkomen.

Voor boeren is het een nachtmerrie. Het knakken van de graanstengels - legering genoemd - kan bijvoorbeeld bij tarwe de opbrengst van een perceel met 75 procent reduceren.

Maar niet alleen de boer ondervindt er schade van. Het probleem, dat wordt veroorzaakt door de genetische samenstelling van het gewas maar zeker ook door de weersomstandigheden, kan als het op grote schaal voorkomt ook tot voedseltekorten leiden.  


Satellietbeelden

Een goede oplossing bestaat er nog niet voor. De boer kan zelf de akker in aan om de situatie met eigen ogen te aanschouwen, maar dat is extreem tijdrovend. Sugandh Chauhan van de Universiteit Twente promoveerde deze week evenwel op een nieuwe methode om in kaart te brengen hoe gevoelig gewassen zijn voor legering.

Met behulp van de satellietdata valt met 87 procent zekerheid vast te stellen hoe recht de stengels nog staan of dat ze dreigen te knakken, ontdekte Chauhan. 'Remote sensing biedt de mogelijkheid om bijna in real-time vanuit de ruimte zowel met zichtbaar als met onzichtbaar licht naar de akkers te kijken', zegt Chauhan. 'Uit de kleur valt af te leiden hoeveel water er in de stengels zit en hoeveel bladgroen - twee indicatoren voor het legeringsrisico.' 

De reflectie van met name infrarood licht geeft daarbij goed aan of de stengels al scheef hangen.
 

Boerderij in Italië

Onderzoeker Sugandh Chauhan in het veld. Eigen foto.

Chauhan voerde haar onderzoek uit op een boerderij in Italië, waar een gebied van bijna zeshonderd hectare was ingezaaid met wintertarwe. Ze gebruikte de data van de satellieten Sentinel-1, Sentinel-2 en RADARSAT-2, om het hele gebied waarden toe te kennen tussen nul en negen. Gebieden waar die waarde onder de één belandde, waren zeer gevoelig voor legering. 

Voor boeren is het van groot belang om te weten of hun graanplanten dreigen om te vallen. 'Als ze zouden weten dat in sommige delen van hun grond het risico op legering erg groot is, kunnen ze besluiten daar minder te bemesten', zegt Chauhan. 'Dan groeit de plant trager en wordt het risico kleiner.' Ook kan de boer besluiten om de oogst wat te vervroegen, om zo de dreigende legering - en daarmee waardedaling van de oogst - voor te zijn. 


Remote sensing

Het onderzoek van Chauhan sluit aan bij de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Zo kan het helpen om de honger te verminderen en de duurzame landbouw te bevorderen. 

Chauhan hoopt dat haar bevindingen ertoe zullen leiden dat remote sensing vaker zal worden gebruikt om landbouwgewassen te monitoren, legering te voorkomen, de productiekosten te verlagen en de opbrengst van de gewassen en de kwaliteit van het graan te verhogen.
 

Foto: Depositphotos