‘Ik droom van een uitvindersacademie voor kinderen’

Luci Santema is industrieel ontwerper en ondernemer. Al tijdens haar studie richtte ze haar bedrijf Ziemi op om fietsen veiliger te maken met betere verlichting.

DRIVE

De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs. In DRIVE vertellen ingenieurs over wat ze beweegt. Fotograaf Bianca Sistermans maakt het portret.

‘Als kind wilde ik al uitvinder worden. Ik was altijd dingen aan het maken. Dat komt denk ik ook door mijn vrij technische vader: ik was nog maar vijf toen hij mijn zussen en mij een boormachine gaf.

Een uitvinder was in mijn beleving een Willie Worteltype, iemand die met tastbare producten hedendaagse problemen oplost. Dat beeld had ik toen ik op negenjarige leeftijd meedeed met het programma Het beste idee van Nederland. Ik had een wc-giraf bedacht, een lange wc-rolhouder die zodra de rol op is een nieuwe levert. Daarmee had ik niet gelijk een groot probleem opgelost, ik wilde vooral meedoen.

Industrieel ontwerpen in Delft was voor mij de meest logische studiekeuze. Voor mijn master wilde ik een product bedenken waarmee ik ook na mijn afstuderen verder kon. Dat werd Ziemi, een fietslamp die vanaf de stuurpen naar achteren straalt en zo de bewegende benen van de fietser in de spotlight zet. Ik geef daarover nog vaak gastcollege aan de TU Delft. Dat vind ik heel leuk: mensen inspireren om het pad van uitvinder op te gaan – juist jonge vrouwen.

Ziemi is een eenvoudig product dat iedereen begrijpt en een sociaal maatschappelijk probleem oplost: zo maak ik mijn ambitie waar. Het idee ontstond tijdens een projectopdracht om e-bikes van maaltijdbezorgers zichtbaarder te maken in het donker. Bijna driekwart van de ongelukken betreft zijwaartse aanrijdingen. Reflecterende stroken op de banden zijn pas zichtbaar als autolichten erop schijnen en dan is het vaak te laat. Een automobilist die beweging ziet – de hersenen registreren die automatisch – let direct beter op en reageert sneller.

Het principe werkte supergoed, waarom was zo’n product er nog niet? Dit is waarom ik uitvinder wil worden: een groot maatschappelijk probleem oplossen op een manier die voor iedereen beschikbaar is.

‘Ik heb het allemaal naast mijn studie gedaan’

Van de TU kreeg ik de rechten op mijn fietslamp; ik moest zelf maar zien of ik een patent aanvroeg. Bij Yes!Delft heb ik toen Ready to Start Up gevolgd. Daar word je in twaalf weken klaargestoomd om een eigen bedrijf te beginnen. In die tijd heb ik Ziemi weten te patenteren.

Ik heb het allemaal naast mijn studie gedaan, ’s avonds en in het weekend. Door corona was alles een beetje vertraagd geraakt, maar in 2021 leverden we de eerste tweeduizend zelfgemaakte lampen. Nu hebben we een producent in China die ook aan een paar premium fietsmerken levert.

Onze missie is dat biomotion-verlichting in fietsen en e-bikes wordt geïntegreerd als de nieuwe veiligheidsstandaard. Losse verkoop van de lampen is dus eigenlijk een tussenstap. TNO heeft het veiligheidsvoordeel onderzocht en bewezen dat het gebruik van Ziemi de zichtbaarheid van de fietser significant verbetert.

Mijn droom is om een uitvindersacademie op te richten voor kinderen uit groep 7 en 8 van de basisschool. Ik ben al aan het opschrijven hoe ik dat in de praktijk voor me zie en hoe ik daar met Ziemi en via mijn netwerk wat stappen in kan ondernemen. De academie heeft allerlei takken, voor R&D, media, opleiding, consultancy.

Kinderen zijn zo onbegrensd. Precies zoals ik toen was. In zekere zin maak ik die uitvindersplek dus voor mijn jongere zelf. Door Ziemi weet ik nu hoe het werkt en die kennis kan ik gebruiken binnen de academie, samen met kinderen. Daar krijg ik zo veel energie van, net als van Ziemi. Elke dag weer.

Portret: Bianca Sistermans