Hoe kun je elektriciteit tijdelijk opslaan? Door betonblokken op elkaar te stapelen, zo laat deze oplossing uit Zwitserland zien.

Grootschalige, tijdelijke opslag van elektriciteit uit windmolens en zonnepanelen is een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle energie­transitie. Grote hoeveelheden water naar hoger gelegen ­reservoirs ­pompen, is momenteel wereldwijd de meest gebruikte manier van energie­ opslaan. Lastig daarbij, zeker voor een land als Nederland, is het vinden van een geschikte locatie en het grondbeslag. Het Zwitserse bedrijf Energy Vault ontwikkelde een alternatief dat eveneens gebruik maakt van kinetische energieopslag, maar kleiner en goedkoper is.
 

Gecontroleerd vallen

Het systeem van Energy Vault is technisch vrij eenvoudig en werkt als een soort grote mechanische batterij. In het midden staat een hijskraan met zes armen. De kabels worden elektrisch bekrachtigd om betonblokken omhoog te hijsen en op elkaar te stapelen. Zo wordt elektriciteit omgezet in kinetische energie en opgeslagen.

Deze energie is weer vrij te maken door een betonblok op te pakken en het onder invloed van de zwaartekracht gecontroleerd te laten vallen aan de hijskabel. De elektromotor zet dan als generator de bewegingsenergie om in elektriciteit.
 

Overal neer te zetten

Het mechanische systeem is relatief compact en met de juiste fundering overal neer te zetten. De complexiteit zit vooral in de benodigde software om het systeem efficiënt te laten werken. 

De energieopslagtoren is in verschillende groottes te realiseren met een capaciteit tussen 10 en 35 megawattuur en een vermogen van 2 tot 5 megawatt. Het ­systeem heeft een efficiëntie van rond de 90 procent.

De kosten per kilowattuur zijn volgens Energy Vault lager dan bij een pompcentrale. Bovendien zou de milieubelasting lager uitvallen doordat de blokken deels bestaan uit een mengsel van gerecycled beton en stenen.
 

Tekst: Paul Schilperoord