Nieuwe drugs worden vaak ontworpen om de wet te omzeilen. Een stof die nog niet bestaat, komt immers ook niet op de lijst verboden middelen voor. Tot hij lang genoeg in omloop is. De designerdrug 3-MMC is vanaf november niet meer toegestaan.

De designerdrug 3-MMC komt nog voor 1 november op de lijst van verboden middelen te staan. Dat bevestigde het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport deze week aan het Algemeen Dagblad.

3-MMC (3-Methylmethcathinon, ook wel bekend als ‘poes’ of ‘3M’) is een variant op het al eerder verboden 4-MMC (‘miauw miauw’). Toen deze laatste in 2012 verboden werd, kwam 3-MMC als alternatief op de markt. De positieve effecten van beiden zijn een blij gevoel, meer energie en meer zin in seks. Bij de risico’s horen hartritmestoornissen en verhoogde bloeddruk.

3-MMC en 4-MMC zijn isomeren: ze hebben dezelfde molecuulformule, C11H15NO. Het verschil zit in de locatie van een van de CH3-groepen.
 

De chemische structuur van 4-MMC (links) en 3-MMC (rechts). 4-MMC is een verboden middel, 3-MMC niet. Bron: T. ter Laak, KWR.

 

Kat- en muisspel

Designerdrugs zijn in veel gevallen een variant op reeds bestaande drugs. Door een kleine ingreep in de chemische samenstelling – zoals het verplaatsen of het toevoegen van een molecuulgroep – hopen de makers dat de werkzaamheid van het origineel behouden blijft, terwijl het toch een nieuwe stof betreft. Zo kunnen ze de Opiumwet ontduiken: de nieuwe drugs staan dan immers nog niet op de lijsten van verboden middelen.

Uiteindelijk leidt dit vaak tot een kat- en muisspel tussen de overheid en de drugsdesigners. Ook het reeds verboden 4-MMC is ooit ontworpen om de wet te omzeilen. Deze drug lijkt erg op methamfetamine, beter bekend als crystal meth.
 

Riool

Het wateronderzoeksinstituut KWR, dat veel onderzoek doet naar de samenstelling van het rioolwater, kijkt incidenteel ook naar designerdrugs. Het rioolwater van Amsterdam, Eindhoven en Utrecht bevat sporen van 3-MMC of 4-MMC, schreef KWR-onderzoeker Thomas ter Laak begin deze week op de website van dit instituut. Uit een meetreeks uit mei 2020 bleek de concentratie van deze MMC-varianten even hoog te zijn als die van crystal meth.

 

De hoevelheid 3-MMC/4-MMC in het rioolwater van Amsterdam, Utrecht en EIndhoven, tijdens een week in maart 2020. Bron: T. ter Laak, KWR

 

‘Momenteel kunnen we 3-MMC en 4-MMC nog niet van elkaar onderscheiden’, zegt ter Laak. KWR maakt hiervoor gebruik van vloeistofchromatografie, een methode waarbij een monster met stoffen samen met een vloeistof door een kolom wordt gestuurd. Afhankelijk van de eigenschappen worden de stoffen sneller of langzamer ‘meegevoerd’.

Ter Laak: ’Daarmee scheiden deze zeer op elkaar lijkende stoffen in de huidige opzet nog onvoldoende om ze uit elkaar te kunnen houden.’ KWR hoopt hier in de nabije toekomst wel in te slagen.

 

Openingsfoto depositphotos.com