Sommige dingen stralen misschien geen hoogwaardig ingenieurswerk uit, maar getuigen wel van denken als een ingenieur. Dat 'denken als een ingenieur' kun je overigens leren, schrijft columnist Rolf Hut.
 

Ik probeerde aan mijn vriend Tim uit te leggen wat hoagies zijn. 

‘Denk aan gigantische stokbroden gevuld met alles wat je hartje maar… laat dichtslibben: gebakken ei, hamburger, spek, roomkaas en dan dus allemaal tegelijk!’ 

De hoagie is een begrip in Princeton, en bij Hoagie Haven gaan ze als warme broodjes over de toonbank. Terwijl ik mijn aders met smaak zit dicht te slibben, zie ik hoeveel hoagies er de deur uitgaan. Met tassen tegelijk! Een stroom aan hoagies. 

‘Hmm’, peinst Tim, ‘als je die achter elkaar zou leggen, hoe snel zou die “hoagieworst” dan die winkel uitstromen?’

Die vraag triggert bij mij de volgende gedachte: zou je een fabriek kunnen maken waar gekneed deeg in gaat, dat op een lopende band rijst en wordt gebakken? Hoe lang zou zo’n oven moeten zijn?

Een snelle, grove inschatting: er worden per dag vierhonderd hoagies van vijfentwintig centimeter verkocht. Als de fabriek fulltime draait, is dat honderd meter per dag of 1,16 millimeter per seconde. Een hoagie moet twintig minuten bakken, dus een oven met een lengte van 138 centimeter is in principe lang genoeg. Dat is veel minder lang dan ik dacht toen ik de broodjes de deur uit zag gaan. 

'Anders kijken’ is een vaardigheid die je kunt aanleren

Maar als nu de oven acht uur in plaats van de hele dag aanstaat, zit je al op ruim vier meter. En tijdens lunchtijd gaan de hoagies natuurlijk sneller de deur uit dan rond een uur of tien, maar deze grove inschatting geeft wel een goed beeld van wat er achter de schermen nodig is om al die hoagies te maken. 

Snel grove inschattingen maken vergt twee vaardigheden. Ten eerste het kunnen rekenen met ordegrootten en het durven maken van aannamen, bijvoorbeeld pi is drie, g is tien. Maar er komt nog iets bij kijken en dat is precies wat Tim deed: op een andere manier naar een proces kunnen kijken. Hoagies zijn broodjes die per stuk worden verkocht, maar door het als een stroom te zien, kun je anders naar de productie ervan kijken. 

Dat ‘anders kijken’ is een vaardigheid die je kunt aanleren en dat doen we bij onze aankomende ­ingenieurs dus ook. Maar het is ook een vaardigheid die je scherp moet houden. Door regelmatig met Tim bij te praten bijvoorbeeld.


Tekst: Rolf Hut, universitair hoofddocent aan de TU Delft, maker, spreker en schrijver
Beeld: Depositphotos