Alternatief voor heien
De gravity based monopaal van BAM.
De meest gebruikte fundering voor windenergie op zee is de monopaal: een lange holle stalen buis die in de zeebodem wordt geheid, waarop, al dan niet via een tussenstuk, de turbine wordt gemonteerd. De laatste tijd zijn jackets als funderingsconstructie in opkomst. Dat zijn open buizenframes die stabiel in de bodem worden verankerd. Die jackets zijn afkomstig uit de olie- en gaswinning op zee voor het dragen van boor- en exploratieplatforms en daar volledig uitontwikkeld.
De energietak van het bouwconcern BAM werkt momenteel samen met het offshore-installatiebedrijf Van Oord aan een gravity based turbinefundering. Het principe is eenvoudig: een caisson van 7000 ton met een diameter van zo’n 35 m en een vulgewicht van 9000 ton zand houdt de daarin verankerde monopaal op zijn plaats. Het grote voordeel: de fundering hoeft alleen te worden afgezonken, heien is niet nodig. ‘En met dat afzinken hebben wij allebei veel ervaring’, zo verklaart ing. Ferry de Bruin, general manager van BAM Energie, de betrokkenheid van zijn bedrijf. Tot de competenties behoort natuurlijk ook het construeren van het caisson, een combinatie van staal en beton. Berekeningen wijzen uit dat zo’n gravity based fundering lonend is vanaf waterdiepten van 42 m en turbines vanaf zo’n 6 MW. ‘Met 8 MW-turbines is onze fundering duidelijk goedkoper.’
Een ander belangrijk voordeel is dat het weervenster waaronder kan worden gewerkt, ruimer is dan bij heien. ‘Wij kunnen verslepen tot golven van 2,4 m en plaatsen bij golven van 1,75 m.’ De gravity based fundering heeft daarnaast geen last van de beperking die de overheid heeft opgelegd: in Nederland mag het eerste halfjaar niet worden geheid om het ecosysteem met rust te laten. Het enige grondwerk dat de gravity based fundering behoeft, is het prepareren van de bodem. Voor het plaatsen worden vier sleepboten gebruikt die zijn uitgerust met een dynamisch positioneringssysteem. ‘We kunnen ze met een nauwkeurigheid van 5 cm en een hellingshoek van minder dan 1° afzinken.’ Om af te zinken wordt het caisson met water volgeladen, staat hij op zijn plek dan wordt er zand in gestort. BAM is met zijn gravity based-fundering in de race voor een demonstratieproject in 2015.
De Monobase is met turbine en al naar zijn bestemming te verslepen en te plaatsen.
Een ander type gravity based fundering is ontwikkeld door MonoBaseWind. Hier kan de gravity base om de turbinemast op en neer bewegen. Het bedrijf claimt dat de gravity base compleet met turbine en al vanaf land kan worden versleept om vervolgens als complete machine te plaatsen. De gravity base dient in eerste instantie als drijver die de turbine stabiel houdt wanneer deze wordt versleept en ter plekke met zijn mast naar de bodem zinkt. Staat de turbine eenmaal, dan wordt de gravity base afgezonken om de turbine zijn definitieve stabiliteit te geven. MonoBaseWind voert op dit ogenblik tests uit bij het maritieme onderzoeksinstituut MARIN.
Keer terug naar het dossier windenergie.