Een nieuw zweefvliegtuig van Airbus, de Perlan II, gebruikt geen thermiekbellen, zoals normale zweefvliegtuigen. In plaats daarvan zweeft het op luchtstromen die langs bergruggen opstijgen. Op die manier moet de Perlan II een hoogte van 30 km kunnen bereiken. Deze week maakte het vliegtuig zijn eerste proefvlucht, boven Oregon in het westen van de VS.

De Perlan II is een slank zweefvliegtuig dat is ontworpen om op 30 km hoogte nog behoorlijk te kunnen vliegen. Het toestel is 10 m lang, heeft een spanwijdte van 25,5 m en een leeg gewicht van 570 kg. Het biedt plaats aan een drukcabine voor twee personen en een hoop meetapparatuur. Ook zijn er parachutes aan boord: een klein

e remparachute om snel te kunnen dalen en een volwaardige grote parachute voor een verticale afdaling.

Bergruggen als springschans

Het vliegtuig gaat een flinke stap verder dan een ‘gewoon’ zweefvliegtuig. Maakt dat nog gebruik van thermiekbellen, lucht die lokaal opwarmt en daardoor opstijgt, de Perlan II gaat bergruggen als ‘springschans’ gebruiken. Wanneer een horizontale luchtstroom een bergrug tegenkomt, wordt hij omhoog gedwongen. Op deze stijgende luchtstroom kan een zweefvliegtuig meeliften. Hoe sneller de luchtstroom die tegen de berg knalt, hoe hoger het vliegtuig kan komen.

Met de beoogde zweefvlucht heeft het team verschillende doelen. Ten eerste gaan meetinstrumenten data verzamelen over het weer op grote hoogte. Die nieuwe data moet bijdragen aan een beter inzicht in klimaatverandering. Ook hopen de onderzoekers veel te leren over vliegen op grote hoogte. Ze verwachten namelijk dat de commerciële luchtvaart in de toekomst het ook hogerop zal zoeken.

Extreem hoog zweven

Het Perlan-project is het geesteskind van NASA-testpiloot Einar Enevoldson. Hij ontdekte in de jaren negentig het eerder omschreven weerfenomeen, dat hij ‘stratosferische berggolven’ noemde. Om te bewijzen dat je die luchtstromen kunt gebruiken om extreem hoog te zweven, begon hij het Perlan-project, later ondersteund door Steve Fossett. Met deze, in 2007 verongelukte, miljardair maakte Enevoldson in 2006 een recordvlucht in de Perlan I, die reikte tot een hoogte van 15,5 km.

De proefvlucht boven Oregon reikte nog maar tot een hoogte van 1,5 km. Volgend jaar gaat Enevoldson naar de Andes, waar de juiste omstandigheden heersen voor een recordvlucht. Daar waait de zogeheten polar vortex, een straalstroom rond de polen, die een snelheid van ruim 400 km/h kan bereiken. Wanneer die harde wind een bergrug ontmoet, kan de Perlan II naar verwachting tot 30 km hoog komen.

Foto's en video: Airbus