Naast zijn baan bij de Universiteit Twente is robotwetenschapper Edwin Dertien creatief directeur van een zorg­instelling voor mensen met een bepaalde vorm van autisme. En binnenkort gaat hij met de zelf gebouwde robot Ravi met een theatergezelschap op toernee. Onderstaande artikel verscheen eerder in De Ingenieur van september 2016.
 

Edwin Dertien met Ravi. Foto Rikkert Harink

Inspirerende Ingenieurs
Edwin Dertien is één van de sprekers tijdens het event Inspirerende Ingenieurs, dat op zondag 2 oktober 2022 plaatsvindt bij KIVI in Den Haag. Hij zal vertellen over Ravi de Robot, een nieuw theaterstuk waarin robot Ravi een hoofdrol speelt. Dertien bouwde niet alleen de robot, maar bedient hem ook live in de voorstelling, zodat Ravi naturel acteert tussen de acteurs van vlees en bloed. Kom ook luisteren naar Edwin, en naar tien andere toonaangevende ingenieurs van Nederland tijdens dit gratis toegankelijke evenement, dat onderdeel is van het Weekend van de Wetenschap. Aanmelden kan hier.

 

DĂĄt had hij vroeger vast nooit kunnen denken, dat hij anno 2016 voor een zorginstelling zou werken die hij zelf mede heeft opgericht. Maar soms lopen de dingen wat onverwacht.

Al van jongs af aan sloopte Edwin Dertien (37) apparaten uit elkaar en knutselde hij van de onderdelen nieuwe machientjes. Later zette hij robots en 3D-printers in elkaar. ‘Ik heb fijne ouders, die mij hierin erg hebben gestimuleerd. Ik kon mijn gang gaan en zij stonden met pleisters klaar langs de kant.’

Tijdens zijn studie Elektrotechniek aan de Universiteit Twente specialiseerde Dertien zich in het maken van de techniek achter bewegende kunstwerken.

Bij een overzichtstentoonstelling van zijn werk in 2010 raakte hij in gesprek met een zorgbegeleider van autisten. ‘Daar is ons idee geboren van een ‘zorgboerderij’ voor deze groep mensen, een plek waar ze hun dag zinnig kunnen besteden. Bij gewone bedrijven kunnen zij vaak niet aarden’, vertelt Dertien.

 

Zorgboerderij

De zorgboerderij kreeg in 2013 de vorm van een hightech werkplaats, waar 3D-CAD-stations en lasersnijders staan, maar ook 3D-printers. Er kan naar hartenlust gesloopt en gesoldeerd worden.

Eerst zat de instelling, Assortimens genaamd, in Enschede, op de locatie waar Dertien al een atelier had (in de wijk Roombeek, die  na de vuurwerkramp in 2000 opnieuw was opgebouwd). Sinds 2015 zit Assortimens in Oldenzaal, in een ruim pand vlak naast het station.

Bij het betreden van dit pand kom je terecht in iets wat het midden houdt tussen een museum en een techniekbedrijf. Overal hangen kunstwerken aan de muren en staan vitrinekasten vol met zelf in elkaar geknutselde robotjes.

Hier krijg je het gevoel dat alles kan en alles mag. Een antieke radio klinkt weer geweldig dankzij het nieuwe binnenwerk van een digitale radio, om de hoek staat een gloednieuwe arcadegamekast, en verderop staat een ruimte helemaal vol met oude pc’s.

Dertien: ‘Dat is onze PC Bank Oldenzaal. We krijgen vaak oude computers van bedrijven of gemeenten, en die lappen onze mensen op, zodat ze een tweede leven kunnen krijgen in gezinnen die het niet zo breed hebben.’

 

Overprikkeld

Als Dertien iets heeft geleerd, is het dat dé autist niet bestaat. Bij Assortimens komen allerlei mensen, in meerderheid mannen, in leeftijd uiteenlopend van 16 tot 66 jaar.

De een raakt heel snel overprikkeld, waarna hij dichtslaat. De ander stort zich juist energiek op een klus, bijna manisch, waardoor hij na een paar uur helemaal afgebrand is. Dertien: ‘Zo iemand moeten we soms echt uit de werkplaats slepen. Zo van: en nu ga je even rustig zitten met een kop koffie.’

Dit is een gunstige samenloop van omstandigheden geweest

Dertien had nooit de ambitie om iets in de zorg te gaan doen, laat staan een eigen zorginstelling te beginnen.

‘Dit is een gunstige samenloop van omstandigheden geweest. In het begin dacht ik: há, die jongens zijn extra handjes voor mijn kunstprojecten, om wat dingen te zagen of te solderen. Maar het blijkt heel anders te werken. Onze mensen ­kunnen vaak een hoog niveau aan, maar in het gewone bedrijfs­leven gaat het te snel voor ze, is de druk te hoog. Daarom maken onze mensen dingen voor bedrijven die geen grote haast hebben.’

 

Puzzelen

Naast de zorgwerkplaats, waar Dertien twee dagen in de week werkt (formeel, daar komen vaak nog avonden bij), heeft Dertien een aanstelling aan de Universiteit Twente, als roboticaonderzoeker.

Is dat soms niet lastig? ‘Het is vaak een beetje puzzelen, maar het levert vooral voordelen op. Als ik een nieuwe workshop maak voor mijn onderwijs, dan probeer ik die vaak uit in de zorgwerkplaats. En afstudeerders laat ik soms hun project doen in Oldenzaal.’

Of dat allemaal nog niet druk genoeg is, maakt Dertien af en toe muziek (piano of bas) op evenementen en congressen. Alleen als het in zijn drukke schema past, natuurlijk.

‘Dat vind ik het allergaafste van mijn verschillende petten. Dan verzorg ik op een zorgcongres een muzikaal intermezzo, waarna ik later bij de koffie sta te praten met iemand uit de zorg en ik kan vertellen over onze prachtige zorgwerkplaats.’

 

Naam Edwin Dertien | Leeftijd 37 | Titel dr.ir. | Opleiding Mechatronics, Universiteit Twente | Functie creatief directeur zorginstelling ­Assortimens en roboticaonderzoeker Universiteit Twente

Â